ارزیابی نقش همزیستی مایکوریزا در فعالیت فیزیولوژیکی سه رقم پنبه در شوری‌های مختلف

شوری یکی از مهمترین عوامل غیرزیستی محدود کننده رشد و عملکرد گیاه است، همزیستی مایکوریزایی در تعدیل اثرات تنش شوری در گیاهان نقش بسزایی دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی ارقام مختلف پنبه در غلظت‌های مختلف شوری و تعیین مناسب ترین رقم در همزیستی با مایکوریزا به‎واسطه تاثیر در سنتز کربوهیدرات‌ها و پارامترهای رشد گیاه انجام شد. این تحقیق به‎صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی که سه سطح شوری خاک شامل شاهد (غیر شور)، کمتر از 4 دسی‎زیمنس بر متر (شوری متوسط)، 98 دسی‎زیمنس بر متر و 1312 دسی‎زیمنس بر متر (شوری زیاد) به‎صورت فاکتور اصلی و سه رقم بذر پنبه کرک‌زدایی شده (گلستان،  termez 14و برگ پهن قرمز) با دو سطح مایکوریزا rhizophagus intraradices (عدم تلقیح با قارچ و تلقیح با قارچ) در فاکتور فرعی با سه تکرار در گلخانه کشت شدند. صفات تعداد برچه، تعداد بذر در برچه، وزن بذر، وزن الیاف، وزن کاسبرگ، طول بذر، قطر بذر، حجم ریشه، طول ساقه و طول ریشه، غلظت کربوهیدرات‌های پوسته و آندوسپرم بذر)گلوکز، گزیلوز، رامنوز و نشاسته( و درصد همزیستی قارچ مایکوریزا با ریشه گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد رقم برگ پهن قرمز، بیشترین غلظت مونوساکاریدی و پلی‌ساکاریدی پوسته و آندوسپرم بذر را در همزیستی با مایکوریزا و در شوری متوسط داشت و در همین شرایط دارای بیشترین مقدار وزن بذر و طول ریشه بود. افزایش غلظت کربوهیدرات‌ به‎واسطه همزیستی با مایکوریزا نقش موثری در افزایش تحمل به تنش شوری در رقم برگ پهن قرمز نشان داد.