ردیابی آلودگی های فوزاریومی بذور پنبه با استفاده از صفات ریخت شناسی و نشانگر مولکولی

به منظور بررسی وضعیت آلودگی بذور پنبه به قارچ فوزاریوم، نمونه هایی ازطبقات مختلف 10 رقم پنبه از استان های خراسان جنوبی، رضوی، گلستان و فارس تهیه شد. قسمت های مختلف بذر که شامل بذرکامل، پوسته، مغز (آندوسپرم + جنین)، آندوسپرم و جنین بود، در محیط های غذایی سیب زمینی دکستروزآگار وآب آگار کشت گردید. از تعداد 23 نمونه بذر پنبه، 76 جدایه فوزاریوم بدست آمد. آلودگی بذور کرک دار و دلینته به قارچ فوزاریوم به ترتیب 98.7 و 1.3 درصد بود. از بین بذور مورد بررسی در این تحقیق، رقم ورامین با 35 جدایه دارای بیشترین درصد آلودگی بود. بیشترین درصد جداسازی قارچ فوزاریوم مربوط به مغز بود. شناسایی بر اساس صفات ریخت شناسی نشان داد جدایه‌های مذکور به ترتیب با فراوانی 39، 23، 10، 2، 1 و 1 جدایه متعلق به گونه های fusarium equiseti، f. proliferatum، f. semitectum، f. compactum، f. nygamai و f. solani می باشند. گونه‌های f. compactum وf. nygamai برای اولین بار در ایران از بذور پنبه گزارش می شوند. بکارگیری واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز و استفاده از آغازگرهای اختصاصی گونه های غالب f. equiseti و f. proliferatum، با استفاده از dna گونه قارچی مربوطه و همچنین dna بذوری که به طور طبیعی به این گونه ها آلوده بودند، منجر به تولید نوارهای dna اختصاصی شد. به این ترتیب نتایج شناسایی این دو گونه بر اساس صفات ریخت شناسی، با روش مولکولی نیز مورد تایید قرار گرفت. این مطالعه نشان داد، ردیابی فوزاریوم های مذکور در بذور آلوده با استفاده از واکنش pcr امکان پذیر است.