ارزیابی همبستگی فنوتیپی ژنوتیپی صفات آگرومورفولوژیکی با عملکرد و زودرسی در گونه‌های تتراپلویید پنبه

عملکرد پنبه از پارامترهای کمی است که به وسیله ژن‌‌های متعدد کنترل می شود. افزایش عملکرد پنبه فاکتور مهمی است که تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و محیطی قرار می گیرند. شناخت عوامل موثر بر عملکرد و زودرسی، و تاثیرات ژنتیکی و محیطی آن می تواند در اصلاح ارقام جدید موثر باشد. در این تحقیق 20 ژنوتیپ پنبه از گونه‌‌های زراعی هیرستوم و باربادنس در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم بختگان با 6/68 گرم و برگ پهن برگ قرمز با 6/74 گرم سنگین ترین وزن یک غوزه را داشتند و ارقام گیزا با 105/9 گرم و ترمز 14 با 108/3 گرم و بار بادنس 111/5 گرم (همگی از گونه باربادنس) دارای سبک ترین وزن سی غوزه بودند. بین عملکرد با صفات تعداد شاخه رویا (0/64)، طول بلندترین شاخه رویا (0/44) و وزن 30 غوزه (0/45) همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. همچنین عملکرد با ارتفاع و تعداد شاخه زایا همبستگی منفی و معنی‌ دار داشت (به‌ترتیب 0/47- و 0/50-). همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی دار بین زودرسی با تعداد شاخه زایا (1/01)، طول شاخه زایا (0/61) و تعداد غوزه (0/58) مشاهده گردید. در ضمن زودرسی با صفات ارتفاع (1/01)، تعداد شاخه رویا (0/56)، طول بلندترین شاخه رویا (0/34-)، وزن 30 غوزه (0/28-) و عملکرد (0/46-) همبستگی ژنوتیپی منفی معنی ‌دار نشان داد. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ‌‌های سپید (1862 کیلوگرم در پلات)، بختگان (2025)، خرداد (2330)، سیلند (1912)، سوپراکرا (2200)، تابلادیلا (1965) و چکوروبا (1933) بوده است.