عوامل موثر بر واکنش سطح زیرکشت پنبه در استان گلستان

پنبه به‌عنوان یکی از محصولات مهم و راهبردی بخش کشاورزی، ماده اولیه صنایع نساجی، غذایی و دامپروری بوده و نقش مهمی در ارزآوری و اشتغال‌زایی بخش‌های کشاورزی، صنعت و بازرگانی ایفا می‌کند. از آنجایی که طی سال‌های اخیر سطح زیرکشت این محصول ارزشمند بویژه در استان گلستان که قطب تولید پنبه بوده و به سرزمین طلای سفید معروف است، با روند کاهشی مواجه شده است، لذا در این مطالعه ضمن بررسی و تحلیل روند سطح زیرکشت این محصول، به بررسی عوامل موثر بر تغییرات سطح زیرکشت محصول پنبه در استان گلستان بر اساس روش تعدیل جزئی نرلاو و اطلاعات سری زمانی طی دوره‌ 91-1362 پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد عواملی نظیر قیمت نسبی پنبه به گندم، سطح زیرکشت پنبه با یک وقفه، عملکرد پنبه با یک وقفه، سطح زیر کشت گندم (محصول رقیب) و نرخ حمایت موثر دولت از محصول پنبه بر سطح زیرکشت محصول پنبه استان گلستان اثر معنی‌داری داشته است. تمام متغیرها غیر از متغیر سطح زیرکشت محصول گندم (محصول رقیب) دارای اثر مثبت می‌باشند. نتایج همچنین نشان می‌دهد که 34 درصد از تغییرات سطح زیرکشت محصول پنبه ناشی از رفتار کشاورزان در دوره قبل بوده و با اعمال سیاست های حمایتی مناسب حدود 66 درصد شکاف بین سطح کشت مطلوب و واقعی کاهش خواهد یافت.