کاربرد روش طیف نگاری توان دی ‌الکتریک با یک حسگر صفحه موازی برای تشخیص تازگی شیر

شیر و فرآورده‌های لبنی به عنوان یک منبع پروتئین دامی و با ارزش غذایی بالا، جایگاه ویژه‌ای را در تغذیه انسان دارا هستند. هدف از این مطالعه، توسعه یک روش جدید برای ارزیابی سریع تازگی شیر با اندازه‌گیری توان دی‌الکتریک با استفاده از یک حسگر دی‌الکتریک می‌باشد. در این مطالعه با استفاده از روش طیف‌نگاری توان دی‌الکتریک، سه نمونه شیر با نام‌های تجاری پاک، کاله و دامداران و یک نمونه شیر فله‌ی دامداری در طی هفت روز ماندگاری با استفاده از حسگر صفحه موازی و دستگاه تحلیل‌گر طیف مورد اندازه‌گیری قرار گرفت و توان خازن در محدوده فرکانس 0 تا 150 مگاهرتز با سه تکرار در روز ثبت شد. نتایج نشان داد که محدوده فرکانسی 100-75 مگاهرتز طیف‌های توان، با گذشت ماندگاری شیر تغییر قابل ملاحظه‌ای کرده طوری که فرکانس دره موجود در این ناحیه افزایش یافته که این تغییرات تا حد زیادی با تغییرات ph شیر بواسطه ماندگاری قابل توجیه می‌باشد. نتایج آنالیز رگرسیون تک متغیره خطی نشان داد که فرکانس دره به عنوان یک مشخصه طیف، روز ماندگاری شیر را با ضریب تببین 84/0 و خطای 8/0 پیش‌بینی نمود. ارتباط ph شیر با فرکانس دره نشان داد که در چهار روز اول ماندگاری علی‌رغم تغییر ناچیز ph، فرکانس دره تغییر نسبتا زیادی داشته که می‌تواند بیانگر تغییرات فیزیکی شیمیایی دیگری در شیر باشد. تحلیل‌های همبستگی نشان داد که توان دیالکتریک در دو فرکانس 7/2 و 4/89 مگاهرتز به ترتیب روز ماندگاری و ph را با ضرایب تبیین 95/0 و 94/0 و خطای 4/0 و 22/0 پیش‌بینی نمود. توسعه مدل‌های خطی چند متغیره این خطا را به 26/0 و 11/0 به ترتیب برای روز ماندگاری و ph کاهش داد. بر اساس یافته‌های این تحقیق، طیف‌نگاری توان دی‌الکتریک می‌تواند به عنوان یک روش غیر‌مخرب، ساده و دقیق برای تعیین تازگی شیر پیاده‌سازی شود.