مدل ریاضی چند هدفه انتخاب تامین‌کننده سبز (مورد مطالعه : زنجیره تامین ایران خودرو)

در چند دهه گذشته، به علت بروز آثار مخرب زیست‌محیطی سازمان‌ها بر جوامع، فشارهای زیادی از جانب دولت‌ها و گروه‌های مردم‌نهاد بر سازمان‌ها برای رعایت جوانب زیست‌محیطی در فعالیت‌های آنان و به‌ویژه زنجیره‌های تامین آنها وارد شده است. برای دستیابی به زنجیره‌تامین محیط‌زیست دوست یا سبز، نقش تامین‌کنندگان به عنوان نقطه شروع زنجیره تامین بسیار مهم است. بنابراین برای ارزیابی و انتخاب تامین‌کنندگان، علاوه بر معیارهای سنتی مانند قیمت، تحویل، کیفیت و... استفاده از شاخص‌هایی جدید که علاوه در برگیری مسائل زیست‌محیطی، متناسب با صنعت مورد نظر باشند، ضرورت دارد. در این پژوهش با در نظر گرفتن مجموعه‌ای از معیارهای اقتصادی و زیست‌محیطی، یک مدل برنامه‌ریزی ریاضی عدد صحیح چند هدفه برای مسئله انتخاب تامین‌کننده سبز و تخصیص سفارش در شرایط چند محصولی، منبع‌یابی چندگانه و تک دوره‌ای ارائه می‌شود. مورد مطالعه این تحقیق بخشی از زنجیره تامین ایران‌خودرو است که در آن فرایندهای انتخاب تامین‌کننده و تخصیص سفارش مربوط به تعداد 31 قطعه از چهار نوع محصول نهایی که به‌وسیله 45 تامین‌کننده عرضه می‌شوند، بررسی می‌شود. مدل ریاضی پیشنهادی برای زنجیره تامین مورد مطالعه 507 محدودیت و 449 متغیر تصمیم دارد. مدل ریاضی پیشنهادی با استفاده از روش محدودیت اپسیلون حل شده و ارزش کل خرید سبز محاسبه می‌شود. نتایج حل و تحلیل حساسیت مدل پیشنهادی بر مورد مطالعه نشان می‌دهد که با افزایش اهمیت مسائل زیست‌محیطی در زنجیره تامین مورد مطالعه، ارزش کل خرید سبز افزایش پیدا می‌کند.