ارائه مدل پیش ‌بینی بحران مالی بازار سرمایه ایران با استفاده از الگوریتم‌ های ترکیبی

مدیران و سرمایه‌گذاران همواره تمایل دارند نتایج تصمیمات و سرمایه‌گذاری‌های خود را بر اساس شرایط موجود و انتظارات پیش‌بینی کنند و از وقوع بحران‌های مالی در آینده آگاه شوند. بدون شک برای این کار، نیازمند تحلیلی درست از وضع موجود و پیش بینی رخدادهای آتی می‌باشند. لذا هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی پویا برای پیش‌بینی بحران‌های مالی احتمالی است. برای نیل به هدف پژوهش، ابتدا با استفاده از تحلیل مضمون 25 شاخص از طبقه‌های شاخص‌های کلان اقتصادی، عوامل صنعت، ویژگی شرکت‌ها، وقایع سیاسی، فرهنگی، رفتاری شناسایی شد. سپس، با بکارگیری الگوریتم رگرسیون چندمتغیره، الگوریتم‌های هوشمند مورچگان و بهینه‌سازی ازدحام ذرات و با استفاده از داده‌های ترکیبی 173 شرکت پذیرفته‌شده در ﺑﻮرس اوراق بهادار تهران از سال 1388 تا 1398 ، مدل پیشنهادی آزمون شد. یافته‌ها بر اساس روش رگرسیون نشان داد که برخی از معیارهای درون و برون شرکتی، تاثیر معناداری بر بحران مالی شرکت‌ها داشته است. از طرف دیگر، یافته‌ها نشان داد که از نظر کارایی، روش بهینه‌سازی مورچگان بیشترین کارایی را در مسئله پیش‌بینی بحران مالی دارد. در نهایت نیز مشخص شد که اطلاعات متغیرهای مستقل مورد بررسی می‌تواند بحران مالی شرکت‌ها را پیش‌بینی کند. یافته‌های تحقیق همچنین نشان می‌دهد که تا پنج سال قبل از بحران مالی می‌توان با دقت نسبتاً بالایی بحران مالی را در شرکت‌ها را پیش‌بینی کرد اما با کاهش بحران مالی، به دلیل کاهش وضوح و دقت شاخص‌های پیش‌بینی بخش مالی، توانایی پیش‌بینی مدل نیز کاهش می‌یابد.