ادراک خدمات فرهنگی در تالاب انزلی

برای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های طبیعی باید ادراک درستی از همه خدمات اکوسیستم و به‌ویژه خدمات فرهنگی صورت گیرد؛ چراکه تنوع زیستی و تنوع فرهنگی در عین مستقل بودن، تقویت‌کننده همدیگرند و خدمات فرهنگی، یک متغیر مهم در افزایش کیفیت زندگی و رفاه انسان محسوب می‌شود. تالاب انزلی یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران است و تعامل ساکنان پیرامون آن، موجب شکل‌گیری عادات و شیوه‌های زندگی وابسته به این بستر آبی گردیده و گونه‌ای از فرهنگ و هویت را برای آنها رقم زده است. پژوهش حاضر با هدف سنجش ادراک حاشیه‌‌نشینان تالاب انزلی از خدمات فرهنگی آن و ایجاد زمینه برای ارتقای فرهنگ بومی و درنتیجه قدردانی و حفاظت از این اکوسیستم طبیعی صورت گرفته است. این پژوهش به روش میدانی و کتابخانه‌ای به انجام رسید. بر اساس طبقه‌بندی ارزیابی اکوسیستم هزاره از خدمات فرهنگی و با تعیین قلمرو ادراکی برای هرکدام، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 109 گزاره توصیفی با طیف لیکرت 7 تایی تنظیم گردید و در اختیار 100 نفر از 18 سکونتگاه پیرامون تالاب قرار گرفت. روایی پرسشنامه مورد تایید کارشناسان قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، برابر با 0.99 به دست آمد و از آزمون نشانه برای تحلیل استنباطی استفاده شد؛ نتایج نشان داد که خدمات فرهنگی زیبا‌شناسی و حس مکان، بیشترین ادراک و سامانه‌های دانشی و تفرج و اکوتوریسم، ادراک متوسط و بقیه خدمات فرهنگی، کمترین ادراک را دارند.

perception of cultural services in anzali wetland

because biological diversity and cultural diversity, while independent of one another, reinforce one another and because cultural services are a significant factor in raising the quality of life and human well-being, a correct understanding of all ecosystem services, but especially of cultural services, is necessary for the protection and sustainable exploitation of natural ecosystems. one of iran’s most significant natural ecosystems is anzali lagoon, and through contact with its neighbors, traditions, and lifestyles exclusive to this water body have developed, giving the locals a sense of culture and identity. aiming to provide a basis for the development of regional culture and, by extension, appreciation and conservation of this natural environment, the present study aims to assess how marginal people of anzali wetland perceive its cultural services. fieldwork and library research were both used for this project. a questionnaire with 109 descriptive statements and a 7-point likert scale was created based on the categorization of the millennium ecosystem of cultural services and the perceptual territory for each. it was sent to 100 persons from 18 settlements around the wetland. experts confirmed the questionnaire’s validity; cronbach’s alpha revealed the questionnaire’s reliability to be 0.99; and inferential analysis was conducted using the sign test. the findings revealed that perceptions of aesthetics and sense of place are highest, of knowledge systems, recreation, and ecotourism are middle, and of the remaining cultural services, perceptions are lowest.