ارائه الگوی مفهومی مدیریت سبز مدارس متوسطه ایران با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: مدارس استان آذربایجان شرقی)

هدف پژوهش حاضر طراحی و تدوین الگوی مفهومی مدیریت سبز مدارس متوسطه ایران با رویکرد توسعه پایدار بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف توسعه‎ای است و برای طراحی الگو از روش داده بنیاد استفاده شد. مشارکت‎کنندگان شامل 26 نفر از صاحب‌نظران حوزه محیط‌زیست، مدیران باتجربه مدارس متوسطه، خبرگان توسعه پایدار آموزش‌وپرورش استان آذربایجان شرقی و اعضای هیئت‌علمی مطلع حوزه مدیریت سبز دانشگاه‎های آزاد و سراسری تبریز بودند که به‌صورت هدفمند و به شیوه متوالی از نوع گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری برای مصاحبه نیمه ساختاریافته انتخاب شدند. برای تائید کیفیت و اعتبار داده‎ها از چهار معیار مقبولیت، انتقال‌پذیری، تائیدپذیری، قابلیت اطمینان استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از روش کدگذاری سه مرحله‎‎ای استراوس و کوربین (باز، محوری، انتخابی) به کمک نرم‌افزار maxqda استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عوامل علی موثر بر مدیریت سبز مدارس متوسط شامل آینده‌پژوهی سبز، استقرار سیستم مدیریت محیط‌زیستی و تحولات استراتژیک است. عامل انزوای عملکردی، محدودیت، موانع بهداشت حرفه‌ای و عدم تعهد به‌عنوان عوامل مداخله‌گر هستند. حمل‌ونقل پایدار، استفاده از فناوری پاک، صرفه‎جویی در مصرف انرژی و مدیریت مصرف آب و پسماند به‌عنوان اقدامات شناسایی شد. پیاده‌سازی مدیریت کیفیت جامع، تاثیرات اجتماعی و بهبود عملکرد به‌عنوان عامل پیامد استخراج شد. درنهایت نتایج حاصل از کدگذاری انتخابی نشان داد عامل آموزش حفاظت از منابع پایه و محیط‌زیست، توسعه استفاده از فناوری سبز و فرهنگ‎سازی پایدار اصلاح الگوی مصرف به‌عنوان مقوله محوری است.

presenting a green management model for high schools in iran with a sustainable development approach (case study: schools of east azarbaijan province)

the purpose of this study is to present a conceptual model for green management with a sustainable development approach. the current research is developmental in terms of purpose, and this study was conducted based on the grounded theory methodology. the participants included 26 experts in the field of environment, experienced principals of secondary schools, sustainable development experts in the department of education of east azerbaijan province, and professors with knowledge in the field of green management from azad university and tabriz university. in order to achieve theoretical saturation in the semi-structured interview, the sample was selected purposefully and by snowball method. the validity of the data was confirmed with acceptability, transferability, verifiability, and reliability. strauss and corbin’s three-stage coding process (open, central, selective) with maxqda software was applied to analyze data. the results of the research indicate that the causal factors affecting the green management of secondary schools include green futurism, the establishment of the environmental management system, and strategic developments. functional isolation, limitations, professional health barriers, and lack of commitment are intervening factors. sustainable transportation, use of clean technology, saving energy, and managing water consumption and waste are identified as actions. total quality management implementation, social impacts, and performance improvement are extracted as outcome factors. finally, the results of the selective coding showed that the main factors are teaching the protection of basic resources and the environment, the development of green technology, and sustainable culture to modify the consumption pattern.