طراحی مدل مدیریت کیفیت سبز در صنعت مواد غذایی با تاکید بر ارتقای عملکرد محیط‌زیستی (مطالعه موردی: استان اردبیل)

مسائل مربوط به حفاظت از محیط‌زیست و پایداری در بخش مواد غذایی در طی سال‌های اخیر موجب نگرانی‌های جهانی شده است. همچنین شرایط نه‌چندان مطلوب کشورمان از منظر نگهداشت محیط‌زیست و لزوم توجه به مفاهیم سبز در سطوح مدیریت سازمان‌ها، موجب شد پژوهش نوآورانه‌ای باهدف طراحی مدل مدیریت کیفیت سبز در صنعت مواد غذایی با تاکید بر ارتقای عملکرد محیط‌زیستی ارائه‌ گردد. این پژوهش برحسب هدف، کاربردی و ازلحاظ نوع روش، توصیفی- پیمایشی و دارای رویکرد کیفی بوده که با استفاده از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد انجام‌گرفته است. برای گردآوری داده‌ها از روش مطالعات کتابخانه‌ای در حوزه ادبیات نظری موضوع و همچنین با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و اصل اشباع نظری با 16 نفر از مسئولین و کارشناسان شرکت‌های فعال در صنعت مواد غذایی استان اردبیل، مصاحبه عمیق و نیمه‌ ساختارمند انجام شده است. اطلاعات حاصل از دو فاز باهم تلفیق‌شده و تحلیل داده‌ها در فرآیند سه مرحله‌ای کدگذاری‌ باز، محوری و انتخابی با کمک نرم‌افزار مکس‌کیودا انجام گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که الگوی پارادایمی مدیریت کیفیت سبز در صنعت مواد غذایی دارای 5 مولفه است: مدیریت‌ سبز منابع انسانی (شرایط علی)، تفکر مدیریتی سبز (شرایط زمینه‌ای)، مدیریت فناوری و سیستم مدیریت محیط‌زیستی (شرایط مداخله‌گر)، نوآوری مدیریتی سبز (راهبردها)، زنجیره تامین سبز (پیامدها) که موفقیت صنعت مواد غذایی در جهت ارتقای عملکرد محیط‌زیستی درگرو استقرار و اجرای صحیح مدل طراحی‌شده و مدیریت برتر این مولفه‌ها خواهد بود.

designing a green quality management model in food industry with emphasis on environmental performance improvement (case study: ardabil province)

in recent years, issues related to environmental protection and sustainability in the food sector have become a global concern. also, the not-so-favorable conditions of our country in terms of environmental protection and the need to pay attention to green concepts at the management levels of organizations led to this innovative research aimed at designing a green quality management model in the food industry with an emphasis on environmental performance improvement. the ultimate purpose of this research is to be practical and in terms of methodology, a descriptive survey was used as well as a qualitative approach that has been done using the grounded theory method. to collect data, a library method was conducted within the literature on the subject matter and a purposive sampling method and theoretical saturation principle were used. in-depth and semi-structured interviews were also conducted with 16 officials and experts of companies active in the food industry in ardabil province. the information obtained from the two phases was combined and data analysis was performed in a three-step process of open coding, axial and selective, with the help of maxqda software. the findings of this study show that the paradigm pattern of green quality management in the food industry has 5 components: green human resource management (causal conditions), green management thinking (contextual conditions), technology management, and environmental management system (interventional conditions), green management innovation (strategies) and supply chain green (consequences). therefore, the success of the food industry to upgrade environmental performance will depend on the establishment and proper implementation of the designed model and the superior management of these components.