ارائه مدل تاب‌آوری جامعه در برابر سوانح محیط ‌زیستی با رویکرد فرا تحلیل

تاب ‌آوری ظرفیت این را دارد که در چرخه مدیریت سوانح محیط‌ زیستی: در قبل، حین و بعد از سانحه وارد شود. هدف این پژوهش بررسی مدل ‌های موجود در زمینه تاب‌ آوری در برابر سوانح محیط‌ زیستی است. این پژوهش با روش فرا تحلیل انجام شد. جامعه آماری پژوهش کنونی شامل پژوهش‌های مرتبط بود که در داخل و خارج از کشور به‌ صورت مقاله تمام متن، پایان‌نامه‌ و طرح‌های پژوهشی در پایگاه‌های اطلاعاتی و کتابخانه‌های دانشگاه‌ها یا مراکز دولتی در دسترس بودند. بر اساس ملاک‌های ورود و خروج 25 پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش منجر به تشکیل مدل جامع با 14 مولفه محیط ‌زیست و کشاورزی، انسانی، فیزیکی و کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و مالی، بیمه، کاهش مخاطرات، روان‌شناختی، جمعیت شناختی، نهادی و سازمانی، صلاحیت جامعه و سبک زندگی، اطلاعات و ارتباطات، رهبری و استراتژی و حفاظت و امنیت تشکیل گردید. پایایی از طریق ضریب کاپا با مقدار 0/95 محاسبه گردید که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. مدل حاصل از پژوهش با شناساندن عوامل موثر بر تاب ‌آوری جامعه در برابر سوانح محیط ‌زیستی امکان بهبود مدیریت بحران، کاهش آسیب‌ها و زمینه‌های لازم برای برنامه‌ریزی آموزشی در سطح کشور را فراهم می‌کند.

Introducing the Model for Community Resilience against Environmental Disasters with a Meta-Analysis approach

Resilience has the potential to enter the environmental disaster management cycle: before, during and after an accident. The purpose of this study is to investigate the existing models in the field of resilience against environmental disasters. This research was conducted by MetaAnalysis method. The statistical population of the current study included related researches that were available at inside and outside the country as fulltext articles, dissertations and research projects in databases and libraries of Universities or government centers. Based on inclusion and exit criteria, 25 studies were reviewed. The results of the research led to the formation of a comprehensive model with 14 components of Environment and Agriculture, Human, Physical, Social and Cultural, Economic and Financial, Insurance, Risk Reduction, Psychological, Demographic, Institutional and Organizational, and Community Competency and Lifestyle, Information and Communication, Leadership and Strategy, and Protection and Security. Reliability was calculated through the Kappa coefficient with value of 0.95, which is at the level of excellent agreement. The model obtained from the research by identifying the factors affecting the community resilience against environmental disasters provides the possibility of improving crisis management, reducing damages and the necessary contexts for educational planning in the country.