تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره‌‌ اول ابتدایی بر اساس آموزش حفاظت محیط ‌زیست

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای فیلم‌های آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی دوره اول ابتدایی به لحاظ توجه به آموزش‌های حفاظت محیط ‌زیست بود. روش پژوهش کمی و از نوع تحلیل محتوای توصیفی بر اساس مقوله‌های حفاظت محیط ‌زیست و نیز جامعه‌ی آماری شامل 52 فیلم آموزشی شبکه شاد و کتب علوم تجربی جدید التالیف دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی 1399-1400 بود. نمونه‌ی آماری برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. نمونه بر اساس 9 مقوله اصلی و 33 مقوله فرعی، به شیوه‌ی کدگذاری قیاسی، بررسی شد. ابزار پژوهش چک‌ لیست مقوله‌های آموزش حفاظت محیط‌ زیست بود، به‌ گونه‌ای که چک ‌لیست اولیه ابتدا از پژوهش کرامتی و احمدآبادی (2018) انتخاب گردید و روایی آن توسط صاحب‌ نظران تایید گردید. جهت تامین پایایی ابزار اندازه‌گیری، از فرمول هولستی استفاده و درصد توافق 78/1% حاصل گردید. یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که در محتوای مورد بررسی، به آلاینده‌های طبیعی و مصنوعی خاک و آلاینده‌های نوری، پرداخته نشده است و در مقایسه پایه‌ها، توجه فیلم‌های شبکه شاد و کتب علوم تجربی به مقوله‌های آموزش محیط‌ زیست، در پایه سوم ابتدایی نسبت به دو پایه دیگر، به ‌صورت قابل‌ توجهی کمتر بود و این محدودیت در پایه سوم، به‌ عنوان نوعی ضعف برای محتوای آموزشی در این پایه، محسوب می‌شود. همچنین به ‌طور کلی، فیلم‌های شبکه شاد در مقایسه با کتب علوم دوره اول ابتدایی، آموزش حفاظت محیط‌ زیست را بیشتر مورد توجه قرار داده بود. اصول توالی و مداومت نیز در تدوین محتوای مورد بررسی، در دوره اول ابتدایی مشاهده نشد.

Content Analysis of Shad Network Educational Videos and Experimental Science Books of the First Elementary Course Based on Environmental Protection Education

The purpose of the present study was to analyze the content of educational network educational videos and experimental science books of the first elementary school in terms of their attention to the environmental protection education. The research method was quantitative and descriptive content analysis based on the categories of environmental protection and also the statistical population included 52 educational network videos and new experimental science books written in the first year of elementary school in the academic year 20202021. The statistical sample was considered equal to the statistical population. The sample was analyzed based on 9 main categories and 33 subcategories by deductive coding method. The research tool was a checklist of environmental protection education categories, so that the initial checklist was first selected from Keramati and Ahmadabadi (2018) research and its validity was confirmed by experts. To ensure the reliability of the measuring instrument, the Holstie formula was used and the agreement percentage was 78.1%. The findings showed that the content of the study did not address natural and artificial soil pollutants and light pollutants. The other two grades were significantly lower, and this limitation in the third grade is considered as a weakness for the educational content in this grade. Also, in general, the films of Shad Network paid more attention to the environmental protection education than the science books of the first elementary school. The principles of sequence and continuity were not observed in the compilation of the studied content in the first elementary period.