برنامه‌ریزی اخلاق محیط‌زیستی در دانشگاه‌ها (مطالعه موردی: دانشجویان کشاورزی دانشگاه شیراز)

بنا بر لزوم هم‌سوئی عقل با فطرت و تدبیرِ ماورایی برای رفع بحران‌های محیط‌زیستی، این مطالعه انجام گرفت؛ زیرا خِرد جمعی در شکل کُدهای اخلاقی، به‌تنهایی توان لازمِ رفع این بحران‌ها را ندارد؛ هم‌چنین، معرفت‌شناسان معتقدند که در مجموعه باورهای یک باورمند، باورهای دینی، مرکزیت قوی دارند و ناتوانی رفع این بحران‌ها را مطابق نبودن نظریه‌های علمی با این باورهای مرکزی می‌دانند. لذا، هم‌سوئی کُدهای اخلاقی با فطرت و تدبیر ماورائی، شرط لازم برون‌رفت از این بحران‌ها است. ثانیاً، این ضرورت از ماهیت حفاظت محیط‌زیست نیز ناشی می‌شود زیرا یک فعالیت پیچیده انسانی است که مستلزم فهم فرهنگ‌ها، باورها، نیازها و موقعیت انسان‌ها است. یونسکو نیز در پایان هزاره دوم توصیه نمود تا دانشگاه‌ها برای هزاره سوم، کارشناسان پایداری عرصه‌های جوامعشان را طوری تربیت کنند تا دانش سازگار با فطرت و تدبیر ماورائی را کسب کنند. برای برنامه‌ریزی این هم‌سوئی در فضای دانشگاهی یک مطالعه توصیفی-پیمایشی میان دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد اجزاء چهارگانه اخلاق محیط‌زیستی این مطالعه با یکدیگر، ازیک‌طرف و با آگاهی کلی اخلاق محیط‌زیستی آنها از طرف دیگر، یک همبستگی بسیار قوی دارد که ضرورت این هم‌سوئی را برای این منظور در فضای دانشگاهی نشان می‌دهد. برای صرفه‌جوئی در زمان و هزینه‌ها، این مجموعه چهارگانه را شرط لازم برنامه‌ریزی اخلاق محیط‌زیستی می‌توان تلقی نمود تا با تکرار آن در دیگر دانشگاه‌ها شرط کافی را نیز کسب کرده و‌‌ به یک مجموعه ملّی برای مطالعه اخلاق محیط‌زیستی فراگیر در دانشگاه‌ها دست یافت و از ساخت چندباره چرخ مطالعات اخلاق محیط‌زیستی در دانشگاه‌ها پیشگیری نمود.

Environmental Ethics Planning for Universities (Case Study: Agricultural Students of Shiraz University)

This study was carried out to test the necessity of the alignment between wisdom and transcendental decisiveness to solve environmental crises. Hence, collectine wisdom in the form ethical codes could not solely resolve these crises. In addition, cognitive scientists believe that some beliefs, especially religious beliefs, play the same role; otherwise, scientific theories would not be able to manage environmental disasters. The alignment of ethical codes with common sense and transcendental decisiveness is the necessary condition for resolving environmental crises. Additionally, UNESCO, by end of the second millennium recommended the universities around the world to prepare in advance their students according to local epistemic to make sustainability happen in the 3thmillennium.Forthese reasons, a descriptivesurvey research method was carried out among agricultural college students of Shiraz University. The results showed that the “ethical complex” including 4 ethical indexes which were used in this study, had strong correlation with students’ environmental ethics; as well as, students’ general environmental knowledge. These strong relationships confirm the necessity of considering science with intent and metaphysical cognition to manage environment disasters. To save time and costs, this “ethical complex” could be considered as a bench mark to study ethics in among the universities across the Country, periodically to find an Environmental Ethics Scale for Iranian Universities (EESIU).