مولفه‌های اثرگذار بر ادراک کشاورزان از تغییرات اقلیمی(مطالعه موردی: استان زنجان)

در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی بر بخش کشاورزی در سطح دنیا و نیز ایران تاثیر گذاشته است. کشاورزان هر منطقه‌ای درک متفاوتی از این تغییرات دارند و عوامل متعددی بر ادراک آن‌ها تاثیرگذار می‌باشد. هدف این تحقیق توصیفی، سنجش ادراک کشاورزان و عوامل موثر بر ادراک آن‌ها بوده است. جامعه آماری کلیه 83261 خانوار کشاورزی استان زنجان بودند. با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان 393 کشاورز به‌عنوان نمونه مشخص شد و از طریق روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ادراک 74.6 درصد کشاورزان از تغییرات اقلیمی در حد متوسط می‌باشد. ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح تحصیلات، سرمایه اجتماعی، پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی، مساحت زمین دیم، دسترسی به نهاده‌ها، درآمد کشاورزی، سن، کیفیت خاک زراعی دیم، مساحت زمین آبی، منابع اطلاعاتی استفاده‌شده و تجربه کشاورزی با ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود داشت. رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد که پیامدهای تغییرات اقلیمی، دوره آموزشی شرکت کرده، سرمایه اجتماعی، مساحت زمین دیم، درآمد کشاورزی و منابع اطلاعاتی استفاده‌شده 58 درصد از ادراک کشاورزان در خصوص تغییرات اقلیمی را تبیین می‌کنند.

Factors Affecting Farmers’ Perceptions of Climate Change(Case Study: Zanjan Province)

In recent years, climate change has affected the agricultural sector worldwide as well as Iran. Farmers in each region have a different understanding of these changes, and many factors influence their perception. The purpose of this descriptive study is to evaluate farmers’ perceptions the factors affecting their perceptions. The statistical population was all 83261 farmers’ households in Zanjan province. Using the Krejcie and Morgan sampling table, 393 farmers were identified and selected through randomized multistage sampling method. The results showed that 74.6% of the farmers had average climate change perception. Results of Correlation showed that there was a significant and positive relationship between farmers’ perceptions of climate change and thier education level, social capital, climate change consequences, educational course, rainfed area, access to inputs, agricultural income, age, rainfed quality, irrigated area, information resources used and agricultural experience. Multiple regression showed that social capital, climate change consequences, educational course, dryland area, agricultural income, and information resource used accounted for 58 percent of farmers’ perceptions of climate change.