تحلیل تاثیر باورهای محیط‌زیستی بر رفتارهای مشارکتی حفاظت از آب کشاورزان (مطالعه موردی: حوضه آبخیز تالاب زریوار شهرستان مریوان)

هدف این تحقیق توصیفی، تاثیر باورهای محیط زیستی بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097=n). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تناسبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرسنجی از متخصصان مورد تایید قرار گرفت. روایی همگرای پرسشنامه با محاسبه مقادیر میانگین واریانس استخراج‌شده (ave) و پایایی ترکیبی (cr) در حد مطلوب به دست آمد. پایایی پرسشنامه، از طریق انجام آزمون مقدماتی و محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از نرم افزارهای amos و spss استفاده شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار میانگین مولفه‌های متغیر باورهای عمومی به ترتیب به مولفه‌های وابستگی متقابل انسانی (3.08 از 5) و مستثنا بودن انسان (1.78 از 5) اختصاص دارند. همچنین، میانگین محاسبه‌شده برای باورهای ویژه کشاورزان بالاتر از سطح متوسط (3.75 از 5) و برای رفتار مشارکتی کشاورزان در زمینه حفاظت از آب پایین تر از سطح متوسط (2.51 از 6) به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای باورهای عمومی و ویژه کشاورزان تاثیر مثبت و معنی داری بر رفتار مشارکتی در حفاظت از آب آنها داشتند. به طوری که این متغیرها توانستند در حدود 29 درصد از واریانس رفتار مشارکتی حفاظت از آب را تبیین کنند.

Analyzing Effect of Environmental Beliefs on Participatory Water Conservation Behaviors of Farmers (Case Study: Zarivar Watershed of Marivan Township)

The purpose of this descriptive research was to analyze effect of environmental beliefs on participatory behaviors of farmers toward water conservation. Statistical population of the study was farmer households in central region of the Zarivar watershed located at Marivan township (N=2097). Sample size determined via Cochran formula (n=237). The sampling method was proportional stratified random sampling. Face and content validity of the questionnaire revised and verified by a panel of experts. Convergent validity of questionnaire was obtained at the optimum level by calculating the average variance extracted (AVE) and composite reliability (CR). To determine the reliability of the questionnaire, a pilot test was conducted, and then Cronbach’s Alpha was calculated. For data analysis, AMOS and SPSS software were used. Descriptive results showed that the highest and lowest mean for components of general beliefs were assigned to the human interdependence (3.08 out of 5) and the human exception (1.78 out of 5) respectively. Also, means of farmers’ specific beliefs were calculated upper than average level (3.75 out of 5) and for farmers’ participatory behavior toward water, conservation was lower than the average level (2.51 out of 6). Research findings showed that general and specific beliefs of farmers had a positive and significant effect on their participatory behavior toward water conservation. So that these variables could explain about 0.29% variance of participatory water conservation behvaior.