بررسی تحلیلی جایگاه آموزش عالی محیط ‌زیست در ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت آموزش عالی محیط زیست در کشور و ارائه الزامات مورد نظر برای برنامه ریزی در راستای تحقق وضعیت مطلوب تهیه شده است. بررسی ها حاکی از آن است که در سال های اخیر علوم محیط زیست در43 رشته، چهار مقطع تحصیلی و 7 زیر نظام آموزشی در ایران ارائه می شود. طبق بررسی های انجام شده از میان دانشجویان جذب شده در رشته های مختلف در سال تحصیلی 1395 تعداد دانشجویان محیط زیست کشور 14444 نفر بوده است. از نظر جذب دانشجویان محیط زیست در میان زیر نظام های آموزشی، بیشترین تعداد جذب یعنی 8997 نفر معادل 62 درصد، متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی بوده است. رتبه بعدی متعلق به دانشگاه پیام نور با 3578 نفر و 25 درصد است و سایر زیر نظام ها با جذب 1869 دانشجو معادل 13 درصد در این سال در رتبه سوم قرار دارند. از نظر توزیع دانشجویان محیط زیست در مقاطع مختلف تحصیلی در سال 95 حدود 73/6 درصد در مقاطع کاردانی و کارشناسی، 23 درصد در مقطع کارشناسی ارشد و 3/4 درصد نیز در مقطع دکترا جذب شده اند. مقایسه این ارقام با آمار مشابه در سال 1390 حاکی از رشد چشم گیر سهم دانشجویان دکترا است که به تبع آن رشد کلیه امکانات مورد نیاز را می طلبد. بررسی وضعیت دانش آموختگان در رشته های مختلف محیط زیست نیز نشان می دهد که در طی دهه 80 تعداد 11842 نفر از رشته های مختلف محیط زیست در کشور فارغ التحصیل شده اند. از جمله مهمترین آسیب های شناسایی شده در این زمینه می توان به آمار بالای بیکاری و عدم تطابق  نیاز بازار کار با تعداد و دانش فارغ التحصیلان این رشته نام برد. در ادامه راهکارهایی به منظور افزایش کارایی دانش آموختگان و توزیع متناسب رشته های محیط زیست در کشور ارائه گردیده است.