مقایسه‌ی نیازهای بنیادی روانی، حمایت اجتماعی و استرس در گروه معتاد و غیرمعتاد: تفاوت‌های جنسیتی

با توجه به عوارض مخرب اعتیاد و اهمیت شناسایی عوامل محافظت کننده در برابر آن، این پژوهش با هدف مقایسۀ نیازهای روانی بنیادی، رویدادهای استرس زای زندگی و حمایت اجتماعیدرگروه معتاد و غیرمعتاد انجام شد. روش پژوهش در دسته طرح های علی مقایسه ای قرار دارد. گروه نمونه از میان 200 نفر از ساکنان 18 تا 60 ساله شهر خرم‌آباد، شامل دو گروه معتاد و غیرمعتاد (70 معتاد مراجعه‌کننده برای ترک و 130 فرد سالم) بودند که ازطریق نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و با رضایت شخصی به مقیاس‌های ارضای نیازهای روانی بنیادی لاگاردیا، رایان، کاچمن و دسی، مقیاس چندوجهی حمایت اجتماعی ادراک‌شده زیمت، پاول، فارلی، وِرکمن و بِرکوف، مقیاس تصدیق اعتیاد وید، باچر، مک کناوبنپوراث و پرسشنامۀ استرس هفتگی برانتلی، جون و بندراکس، پاسخ دادند. داده های به‌دست‌آمده با استفاده از روش تحلیل تمایزات، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند ماتریس کواریانس متغیرهای پیش‌بینِ مرتبط با اعتیاد در زنان و مردان، متفاوت است. نتایج تحلیل واریانس یک‌راهه نشان دادند مردان معتاد و غیرمعتاد به لحاظ متغیرهای شایستگی، حمایت اجتماعی ازسوی دوستان و تعداد وقایع استرس زا با یکدیگر تفاوت معنادار داشتند و خودمختاری، شایستگی، ارتباط و حمایت اجتماعی خانواده در بین زنان معتاد و غیرمعتاد با یکدیگر متفاوت‌اند. تابع تشخیص نیز پیشنهاد می کند تعداد وقایع استرس زا و شایستگی بهترین پیش‌بینی‌کنندۀ اعتیاد مردان و ارتباط و حمایت اجتماعی خانواده بهترین پیش‌بینی‌کنندۀ اعتیاد در زنان است. نتایج با در نظر گرفتن عوامل محافظت‌کنندۀ متفاوت در مردان و زنان و اهمیت آنها و همچنین احتمال ارتباط دو سویه بین اعتیاد و احساس ارضانشدن نیازهای بنیادی روانشناختی و تلویحات کاربردی آن بحث شد