نقش میانجی شکرگزاری در رابطۀ آرزومندی با رضایتمندی و تبیین اسلامی - روانشناختی آن

براساس منابع اسلامی، یکی از اموری که رضامندی را تهدید می‌کند، آرزوهای دور و دراز است و نیز آرزوی طولانی موجب کاهش شکرگزاری می‌شود. هدف این پژوهش، بررسی میانجی‌بودن شکرگزاری در رابطۀ معکوس بین آرزو و رضامندی بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود که قصد داشت متغیر میانجی را مشخص سازد. از دانشجویان درحال تحصیل شهر قم 200 نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسش‌نامه‌های آرزو کسر و ریان (با دو خرده‌مقیاس اصلی آرزوی درونی و بیرونی)، راز قاسمی و شکر باقری (با دو خرده‌مقیاس سپاس و کفران) بود. یافته‌های پژوهش نشان دادند آرزوی بیرونی به‌طور مستقیم بر رضامندی اثر ندارد و پس از کاهش شکرگزاری موجب کاهش رضامندی می‌شود. همچنین، آرزوی درونی با افزایش شکرگزاری موجب افزایش رضامندی می‌شود؛ اما در رابطۀ آرزوی درونی با رضامندی به میانجی‌گری کفران (عدم شکرگزاری)، مسیر مستقیم آرزوی درونی به رضامندی، معنادار، اما مسیر غیرمستقیم آن، معنادار نیست؛ بنابراین، میانجی‌گری کفران در رابطۀ آرزوی درونی با رضامندی تایید نمی‌شود. آرزوی درونی به‌طور مستقیم با رضایت مرتبط است و با کاهش کفران نمی‌تواند رضایت را افزایش دهد. نتایج این پژوهش نشان دادند آرزوهای طولانی با اثرگذاری بر داشته‌شناسی یا شناخت داشته‌ها موجب کاهش یا افزایش رضامندی می‌شوند.

The Mediating Role of Gratefulness in the Relationship between Desires and Satisfaction and Its IslamicPsychological Explanation

According to Islamic resources, on the one hand, one of the things that threaten satisfaction is a longterm desire, and on the other hand, a long desire would cause a decrease in gratefulness. The present study aimed to investigate the mediation role of gratefulness in the inverse relationship between desire and satisfaction. The current research method is descriptive and a correlational study that intends to determine the mediating variable. Among the students studying in Qom city, 200 people were chosen by convenience sampling method. The instruments included Arezoo Questionnaires (with two main subscales, internal and external desire), Raz Questionaire, and Shokr Questionaire (with two subscales of ungratefulness and gratefulness). Results show that extrinsic desire does directly affect satisfaction, which decreases satisfaction after a decrease in gratefulness. Also, intrinsic desire increases satisfaction by increasing gratefulness. However, the relationship direct path coefficient of innate desire with satisfaction is significant. While the indirect path, the mediation of ungratefulness (lack of gratefulness), is not significant. Still, one of the indirect path coefficients is not substantial, and therefore the mediation of ungratefulness in the relation of innate desire with satisfaction is not confirmed. The results of this study show that longterm wishes through the impact on what one knows about what he/she has in life would reduce or increase one’s satisfaction.