درآمدی بر روش علمی و مولفه‌های آن در فلسفه ابن‌سینا

هدف از این مقاله آغاز راهی برای بازسازی عقلانی تفکر علمی ابن‌سینا است؛ به‌عبارت دیگر، آغازی است برای کشف و استخراج فلسفه علم ابن‌سینا. در این مقاله پس از اشاره به جایگاه علم در منظومه فکری ابن‌سینا، به بحث از روش علوم پرداخته شده است. ابن‌سینا در باب روش، قائل به نوعی پلورالیسم یا کثرت‌گرایی روشی است. این کثرت‌گرایی به‌دلیل اصالت عقل، به‌هیچ عنوان باعث آشوب و هرج و مرج معرفتی نمی‌شود و هیچ‌گاه به نسبیت معرفتی منجر نمی‌گردد. در نهایت مولفه‌ها و مقوم‌های روش علمی ابن‌سینا توضیح داده می‌شود که عبارتند از: ارتباط طبیعت باماوراءطبیعت، مفهوم صورت، ارتباط میان علوم، غایت‌شناسی و تقدم معرفت‌شناختی امورعام وبسیط. همه این امور دست به دست هم می‌دهند تا یک نظام معرفتی کلی و منسجم به‌وجود آید که در آن، فلسفه و علم در هماهنگی با یکدیگر واقع شوند.

Introduction to the Scientific Method and its Factors in Avicenna’s Metaphysics

The aim of this paper to open a new approach to the intellectual reconstitution of Avicenna’s scientific thought. In the other word, it is an initial path to detect and deduct Avicenna’s philosophy of science. In this article, after denoting to the place of science in Avicenna’s thought, the philosophy and method of sciences have been discussed. He, about the method, believes in a kind of pluralism. This pluralism must not be regarded as an epistemological confusion or riot and it does not lead to epistemological relativism. Finally, we have tried to elucidate the elements and components of Avicenna’s scientific method such as: the relationship between nature and supernatural, sense of form, the nexus of sciences, teleology, and priority of epistemology general and simple affairs.All together creates a coherent and universal epistemological order in which the science and philosophy will be harmonized.