مبانی معرفت شناختی تعریف ناپذیری خوب و بد اخلاقی از دیدگاه ابن سینا و مور
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حیدریان لیلی ,رحمتی انشاء الله ,جلالی شیجانی جمشید
|
|
منبع
|
پژوهشهاي معرفت شناختي - 1402 - دوره : 12 - شماره : 25 - صفحه:7 -25
|
|
چکیده
|
در این مقاله با تحلیل آراء ابن سینا و مور ضمن آنچه درباره تعریف ناپذیری خوب و بد اخلاقی مطرح است، نگرش آنها از جهت معرفت شناختی تبیین شده و آراء این دو متفکر بر اساس شیوه گفتگو مقایسه می‌شود. مسئله اصلی تحقیق نگرش ابن سینا و مور درباره نقد ملاک و معیار طبیعت گرایانه برای حمل خاصه‌های اخلاقی نظیر خوب و بد در موضوعات اخلاقی است. ابن‌سینا در آراء خویش بیان می‌دارد که اعتدال به عنوان امری مابعدالطبیعی و طبیعی نمی‌تواند در همه زمینه‌ها معیار و ملاک برای خوب یا بد بودن موضوعات اخلاقی باشد، مور نیز با تحلیل مغالطه طبیعت‌گرایانه لذت یا هماهنگی با طبیعت را ملاک و معیار حمل خوب و بد بر موضوعات اخلاقی نمی‌داند. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که رویکرد این دو متفکر برای اثبات مدعای خویش توجه به ایراد منطقی‌ای است که در مساوق دانستن خوب و بد با اموری نظیر اعتدال، لذت و هماهنگی با طبیعت رخ می‌دهد. ابن‌سینا و مور برای پاسخ به مسئله، از واقع‌گرایی غیرطبیعت‌گرایانه گزاره‌های اخلاقی دفاع می‌کنند، در این میان تاکید بر شهودِ خاصه‌ها در شهودِ عقلای قوم برای یافتن ملاک و معیار برای صدق و کذب‌پذیری گزاره‌های اخلاقی امکان گفتگو در آراء این دو متفکر را میسر می‌سازد. روش انجام پژوهش تحلیل محتوای آراء این دو فیلسوف در جهتِ پدید آمدن نوعی گفتگو برای مقایسه آراء ایشان است.
|
|
کلیدواژه
|
مغالطه طبیعت گرایانه، شهود گرایی، واقع گرایی، اخلاق، ابن سینا، مور
|
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری, گروه فلسفه و کلام اسلامی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, گروه فلسفه و حکمت اسلامی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری, گروه ادیان و عرفان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
jalalishey@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|