بازتاب‌های اصل «قطعیت‌ناپذیری حداکثری علوم تجربی» در تفسیر علمی با تاکید بر دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی

تفسیر علمی به موازات رشد دانش های بشری همواره در میان متقدمان و متاخران دل‌بستگانی دارد، اما بلوغ گرایش به این شیوه در تفسیر و اوج آن، در قرن اخیر است. تفسیر  علمی روش‌مند و معتبر دستاوردهای مثبتی هم‌چون: اثبات اعجاز قرآن، تحکیم ایمان مسلمانان، گرایش غیر مسلمانان به دین، جلوگیری از پندار تعارض علم و دین در اسلام و تعمیق فهم قرآن و... در پی دارد. پرسش اساسی مقاله حاضر که با روش مساله محور توصیفی – تجربی، تحلیل – سیستمی و بنیادین  نگارش یافته، آن است که با عنایت به اصل «قطعیت‌ناپذیری حداکثری علوم تجربی» این مسئله از منظر فلسفی آیت الله جوادی آملی چگونه است؟ دستاورد مقاله نیز به شرح ذیل است:الف: ایشان هدف علم و قضایای تجربی را دستیابی به حقیقت نهایی دانسته و امکان تحقق یقین تجربی منطقی و فراتر رفتن از احتمال و ظن در این قضایا را به شرط توامانی استقرا ناقص با قیاس خفی ، هرچند مستصعب ولی تحقق پذیر می داند.ب: ایشان با پذیرش منبع حس و تجربه،  قضایای تجربی کلی و جزئی را معنادار و معرفت بخش می­داند.

the reflection of principle “extremist uncertainty of experimental sciences” in the scientific interpretation of the qur’an focused on ayatollah javadi amoli’s perspective

interpretation of the holy quran with the aid of new scientific discoveries, including &hypothesis and theory& and &rule&, has been supported, by later and early scholars. in the recent century, the use of this interpretive method has been very popular. methodical and valid scientific interpretation has valuable achievements such as: proving the miracles of the quran, strengthening the faith of muslims, , paying attention of non -muslims to islam, and eliminating the idea of the contradiction between science and religion in islam and a better understanding of the holy quran and etc. the present article is problem-oriented by using descriptive, experimental and systematic analysis methods. the main question of this article is how, according to ayatollah javadi amoli, on the basis of  two principles &the necessity of application of scientific propositions” and “extremist uncertainty of empirical sciences”  in interpreting the qur’an and the impermissibility of using suspicion in understanding of the meanings of the qur’an&  can the experimental sciences be used in interpreting of the qur’an? the result of this article is as follows:he believes that empirical theorems are also epistemic.he believes that sense and experience can be a source in the exegeses of the qur’an.he believes that &particularity& and &possibility& empirical theorems are also scientific, although he accepted that there are differences between possible experimental propositions and certain ones.he has regarded epistemologically empirical certainty weaker than philosophical or mathematical certainty