بررسی امکان‌‌های موجود در نقد سوم کانت با تمرکز بر مفهوم حس مشترک

این نوشتار تلاشی است برای نشان دادن این امر که چگونه نقد سوم کانت مستعد پاسخ‌گویی به پرسشی است که می‌توان آن را مسئلۀ اساسی فیلسوف استعلایی نامید: چطور می‌توان قواعدی داشت که از یک سو دارای اعتبار کلی و ضروری باشد و از سوی دیگر با واقعیت‌های عملی زندگی انسانی سازگار باشد؟ می‌توان گفت کانت در نقد قوۀ داوری این مسئله را به این صورت مطرح می‌کند که چگونه می‌توان برای احکام زیبایی‌شناختی به کلیت و ضرورتی دست یافت که با کلیت و ضرورتِ عینیِ احکام طبیعی و اخلاقی متفاوت باشد. توانایی نقد سوم در حل این مسئله به استفادۀ کانت از مفهوم حس مشترک بازمی‌گردد. بنابراین در این نوشتار با تمرکز بر مفهوم حس مشترک نشان داده می‌شود که چگونه نقد سومِ کانت می‌تواند بستری مناسب برای حل مسئلۀ یادشده فراهم کند، به طوری که پیامدهای آن در فلسفۀ هگل و رویکردهای ویتگنشتاین، به ویژه ویتگنشتاین متاخر نیز دنبال شود.

An Attempt to Show the Possibilities of the Kant’s Third Critique with Regard to the Concept of Common Sense.

This paper is an attempt to show arguably how, and to some extent, Kant’s third Critique is more prone than other ones to tackling a problem which can be called transcendental philosopher’s main problem, i.e. how it is possible to have rules which both determine the validity (universality and necessity) of our propositions and accord with the changeable facts of our life. In Critique of Judgment, Kant brings up this main problem in this form: how is it possible to reach reliable rules for aesthetic propositions which are not objective? What may enable Kant’s third Critique to overcome the given problem is his referring to the concept of common sense which provides an open forum for the construction of more dynamic rules. Therefore, here by focusing on the concept of common sense, I attempt to indicate that how kant in third Critique provides a circumstance prone to resolve the main problem, and also open to two readings followed by Hegel and Wittgenstein in two different ways.