جایگاه کتاب العُدّه فی اصول الفقه اثر شیخ طوسی در آرای اصولی بزرگان اهل سنت

قرن پنجم در تاریخ تدوین اصول فقه اهل سنت عصر شکل‌گیری تدوینات اصولی جامع بر پایه مذاهب فکری مختلف است. از ویژگی‌های مهم این دسته از تالیفات نقل آرای اصولی بزرگان اصولی قرون پیشین همچون ابوعلی جبایی، فرزندش ابوهاشم، ابوعبدالله بصری، و قاضی عبدالجبار است که کتاب‌هایشان به دست ما نرسیده و برای شناخت آرایشان چاره‌ای جز مطالعه کتب اصولی نگاشته‌شده در قرون بعد، مخصوصاً قرن پنجم، نداریم. در مذهب امامیه نیز قرن پنجم نقطه عطف به شمار می‌آید و زمان تدوین اصول فقه به صورت شامل و جامع است که در آنها منقولات بسیاری از اصولیان اهل سنت وجود دارد که می‌تواند منبعی برای شناخت اقوال این بزرگان در کنار سایر منابع اهل سنت به شمار رود، به‌ویژه آن دسته از علمایی که امکان دسترسی به تالیفاتشان در قرون بعد ناممکن شده است. در این مقاله با انتخاب کتاب العُدّه فی اصول الفقه تالیف شیخ طوسی از کتب تالیف‌شده در قرن پنجم، و بررسی برخی مباحث این کتاب، که حاوی نقل آرای اصولیان اهل سنت است، کوشیده‌ایم از منظر مذکور به جایگاه این کتاب و آرای منقول در آن بنگریم.

the position of the book aloddah fi osul alfeghh by sheikh tusi in the fundamental perspective of sunni scholars

the fifth century in the history of compiling the principles of sunni jurisprudence is the era of the formation of comprehensive works based on different schools of thought. one of the important features of this group of compilations is the citation of the fundamental opinions of the scholars of the previous centuries such as abu ali jobbayi, his son abu hashem, abu abdollah basri, and ghazi abd aljabbar, whose books have not reached us, and therefore, there is no other way to know their opinions except to study the fundamental books written in later centuries, especially the fifth century. this century is also considered a turning point in twelver shiism. it was the time when the principles of jurisprudence were compiled in an inclusive and comprehensive form, in which there are many citations of sunni fundamentalists, which can, along with other sunni sources, be considered as a source for knowing the sayings of sunni elders, especially those whose writings became impossible to access in later centuries. in this article, by choosing the book aloddah fi osul alfeghh by sheikh tusi, written in the fifth century, and by examining some of the topics of the book, which contain the opinions of sunni fundamentalists, we have tried to determine the position of the book and the opinions expressed in it from the aforementioned perspective.