طلاق ثلاث: بررسی دیدگاه مذاهب اسلامی و قوانین احوال شخصیه کشورهای اسلامی

طلاق از جمله سنت‌های رایج اعراب پیش از اسلام بوده که اسلام، پس از اصلاح اشکالات، آن را امضا کرد. جواز برخی از وجوه طلاق از قرآن، سنت رسول خدا (ص)، اجماع علما و عقل استنباط می‌شود. از جمله طلاق‌های رایج «طلاق ثلاث» است. در این شکل، مرد زن خود را در یک مجلس سه بار طلاق می‌دهد یا به یک لفظ، سه‌طلاقه می‌کند. از صدر اسلام، میان اصحاب، تابعین و فقهای مذاهب اسلامی در تاویل و تفسیر آیه «الطلاقُ مرّتان» اختلاف رای وجود داشته است؛ فقهای همهٔ مذاهب، اجماعاً طلاق ثلاث را بدعی می‌دانند، موضع اختلاف به تفسیرهای مختلف از آیه‌ مذکور باز می‌گردد. در این نوشتار رای مذاهب فقهی مختلف از این آیه بررسی شده، که در نهایت با بررسی ادله مذاهب مختلف و بیان رویکرد فقها، عمل به حکم این بدعت و الزام به جاری‌کردن طلاق ثلاث با دیدگاه بسیاری از اصحاب، تابعین و فقهای سلف و خلف منافات دارد. همچنین، با نگاه به قوانین احوال شخصیه در کشورهای اسلامی نشان داده شد که حکم به وقوع طلاق ثلاث در محاکم این کشورها منتفی شده و فقط به یک طلاق رجعی حکم داده می‌شود.

triple divorce: examining the views of islamic denominations and personal status laws of islamic countries

divorce was one of the common traditions of arabs before islam, which was approved by islam after correcting its flaws. the legitimacy of some types of divorce is inferred from the quran, the tradition of the messenger of god (s), the consensus of scholars, and the intellect. one of the common divorces is triple divorce in which a man divorces his wife three times in one meeting, or through one statement, he gets three divorces at once. since the beginning of islam, there has been a difference of opinion among the companions, followers, and jurists of islamic schools of thought in the exegesis and allegorical interpretation of the verse altalaghomarratan (a divorce is only permissible twice). the jurists of all denominations unanimously consider triple divorce to be heretical, and their difference comes back to different interpretations of the mentioned verse. in this article, the opinions of different schools of jurisprudence on this verse were examined, and finally, by examining the arguments of different schools of thought and expressing the approach of the jurists, the conclusion was reached that the practice of this heresy and the obligation to implement the triple divorce contradict the views of many companions, followers, early and late jurists. moreover, the study of personal status laws in islamic countries showed that triple divorce is rejected in the courts of these countries and only one retroactive divorce is ruled.