بررسی انتقادی حجیت مکاشفات عرفانی با تاکید بر دیدگاه ابن‌عربی

عرفای بنام همواره مدعی وجود طریق معرفت‌شناختی مستقل برای دریافت حقایق بوده‌اند که بعضاً حجیت آن را به نحو ذاتی و غیرمشروط قلمداد کرده‌اند. ابن‌عربی به عنوان موسس عرفان نظری منسجم و مدون، آرای منحصر به فردی درباره معرفت‌شناسی عرفانی، به‌ویژه مبحث حجیت مکاشفه، دارد. سخنان او درباره خطاناپذیری مکاشفات عرفانی موجب پدیدآمدن نظریه حجیت ذاتی مکاشفات در میان محققان شده است. محققان در تبیین کیفیت حجیت ذاتی مکاشفات دچار اختلافات و اقوال متعارض شده‌اند. هدف این پژوهش، تامل درباره دیدگاه عرفا، به‌ویژه ابن‌عربی، برای ترسیم تصویری سازگار از حجیت ذاتی مکاشفات عرفانی، با روش اسنادی‌کتاب‌خانه‌ای در مقام گردآوری اطلاعات، و روش توصیفی‌تحلیلی در مقام تجزیه و تحلیل با رویکرد توسعه‌ای است. این نوشتار کلام ابن‌عربی در حجیت مطلق مکاشفات عرفانی را نقد می‌کند و پس از بیان قواعدی کلی درباره امکان اثبات حجیت ذاتی، در نهایت مهم‌ترین مصادیق ادعایی حجیت ذاتی را ارزیابی خواهد کرد.

Critical Study of the Authority of Mystical Revelations with Emphasis on Ibn Arabi’s View

Prominent mystics have always claimed the existence of an independent epistemological way of receiving facts, which some have considered its authority to be inherent and unconditional. As the founder of mystical and codified theoretical mysticism, Ibn Arabi has unique views on mystical epistemology, in particular the authority of revelation. His remarks on the infallibility of mystical revelations have given rise to the theory of the inherent authority of revelation among scholars. Researchers have been at odds over the quality of the inherent authority of revelation. Using the documentarylibrary method as a data collection, and descriptiveanalytical method as an analysis with a developmental approach, this study seeks to reflect on the views of mystics, especially Ibn Arabi, in order to draw a consistent picture of inherent authority of mystical revelations. This article criticizes Ibn Arabi’s words on the absolute authority of mystical revelations and, after stating the general rules about the possibility of proving inherent authority, will finally evaluate the most important claimed examples of the inherent authority.