تاریخمندی متن از منظر معتزله و نومعتزله

در این پژوهش آرای معتزله متقدم و نومعتزله را در باب تاریخمندی متن، قرآن و آموزه‌های دین بررسی می‌کنیم تا به اشتراکات و افتراق‌های این دو جریان فکری پی ببریم. نومعتزلی‌ها معتقدند متن یا قرآن محصولی فرهنگی و تاریخمند، و متاثر از فرهنگ عصر نزول است، و حاوی پیامی برای عموم مردم در دیگر اعصار نیست. آنها رابطه میان قرآن و فرهنگ زمانه،‌ مکّی و مدنی‌بودن آیات، اسباب نزول در آیات، وجود آیات ناسخ و منسوخ، تاریخمندی برخی از آموزه‌های قرآن در حوزه فقه و شریعت را دلیل مدعایشان می‌دانند. در مقابل، معتزله به دلیل اعتقاد به ناتوانی عقل در دست‌یابی به تکالیف سمعی، با رد تاریخمندی قرآن، بیان احکام را فلسفه ضرورت وحی می‌دانند، و رویکرد اصلی‌شان قبول آیات و احکام به بیان قرآن و سنت است.

Historicity of the Text from the Perspective of Mutazilites and neoMutazilites

In this study, we examine the views of the early Mutazilites and neoMutazilites on the historicity of the text, the Quran, and the teachings of religion in order to understand the commonalities and differences between these two schools of thought. The neoMutazilites believe that the text of the Quran is a cultural and historical product, influenced by the culture of the age of revelation, and does not contain a message for the general public in other ages. They offer the reasons for their claims as follows: the relationship between the Quran and the culture of its time, the Meccan and Medinan verses, the causes of the revelation, the abrogator and abrogated verses, the historicity of some Quranic teachings in the field of jurisprudence and Sharia. In contrast, the Mutazilites, believing in the inability of the intellect to achieve audio tasks, reject the historicity of the Quran, and consider the expression of rulings as a philosophy of the necessity of revelation, and their main approach is to accept verses and rulings expressed in the Quran and tradition.