اصالت صلح با اهل قبله در فقه سیاسی امامیه

قضاوت میان اصالت صلح یا اصالت جنگ یکی از موضوعات تامل‌برانگیز در اندیشه سیاسی اسلام است. در این میان اثبات اصالت صلح در فقه سیاسی حساسیت‌های بیشتری دارد. فقه امامیه معمولاً به مطرح‌کردن مباحث جنگ و صلح در مقابل کفار اهتمام داشته، و سخن جامع و مستقلی درباره اهل قبله مطرح نکرده است. محور اصلی مقاله پیش‌ رو این پرسش است که در مواجهه با گروه‌های مختلف اسلامی، اعم از بغات، محاربان و مخالفان، اصالت صلح حاکم است یا اصالت جنگ یا هیچ کدام؟ مهم‌ترین ثمره تاسیس این اصل تبیین حکم مصادیق مشکوک در منازعات با اهل قبله است. فرضیه تحقیق پیش ‌رو این است که با بررسی دیدگاه فقهای امامیه از متقدمان و متاخران، و با در نظر گرفتن مبانی فقهی ثابت نزدشان، می‌توان اصالت صلح با اهل قبله را به عنوان اصلی کلی در رجوع به آن برای مصادیق مشکوک در منازعات پذیرفت. نوشتار حاضر، با روش توصیف و تحلیل یافته‌های تحقیقِ مبتنی بر منابع فقهی امامیه، اصالت صلح را تبیین کرده است.

The Originality of Peace with the People of Qibla in Imami Political Jurisprudence

Judging between the originality of peace or war is one of the most thoughtprovoking issues in Islamic political thought. However, proving the originality of peace in political jurisprudence is more sensitive. Imami jurisprudence has usually dealt with the issues of war and peace against the infidels, and has not spoken comprehensively and independently about the People of Qibla (Muslims). The main question of the present study is: In the face of various Islamic groups, including insurgents, rioters and opponents, is the originality of peace preferred or the originality of war or none? The most important fruit of the establishment of the principle of peace is to explain the ruling of suspicious cases in disputes between the People of Qibla. The hypothesis of this research is that by examining the opinions of the early and late Imami jurists, and considering the fixed jurisprudential principles in their view, the originality of peace with the people of Qibla can be accepted as a general principle in all disputes. The present article has explained the originality of peace by describing and analyzing the research findings based on Imami jurisprudential sources.