بررسی تفکر ارجاء و تاثیر این تفکر در ظهور مرجئه

تفکیک‌ناپذیری ایمان از اعمال، از اصول بنیادین اسلام است و جدایی ایمان از عمل منجر به بی‌محتواشدن دین، ورود به ورطه لاابالی‌گری، و هلاکت می‌شود. برخی از مسلمانان در صدر اسلام با تفسیر به رای و توجیه فلسفی و کلامی، به این عقیده ملتزم شدند که رابطه ایمان با عمل را انکار کنند، و بگویند لازم نیست سختی‌های تکالیف را تحمل کرد. این نگرش به «تفکر ارجاء» شناخته می‌شود. تفکر ارجاء در اسلام، ابتدا رویکردی سیاسی داشت و با تصدیق همه فرقه‌های مخالف، در صدد اتحاد مسلمانان بود، ولی در قرن دوم رویکردی کلامی یافت و با تفکیک عمل از ایمان، به این باور رسید که ارتکاب گناه یا ترک واجبات ضرری به ایمان و نجات اخروی نمی‌رساند. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی در پی بررسی و نقد اندیشه ارجاء است و روشن می‌کند که قول مرجئه مبنی بر بی‌اثربودن عمل، شدت و ضعف نپذیرفتن ایمان، و برابری مومنان در مومن‌بودن، با فلسفه بعثت پیامبران و مفاد صریح بسیاری از آیات تعارض دارد.

Investigating the Idea of Erjaʼ and Its Effect on the Emergence of Murjiah

The inseparability of faith from action is one of the fundamental principles of Islam, and the separation of faith from action leads to the emptiness of religion, the abyss of antinomian and destruction. Some Muslims in the early days of Islam, by opinionoriented interpretation and philosophical and theological justifications, were persuaded to deny the connection between faith and action, and to say that they did not have to carry the burden of duty. This attitude is known as The Idea of Erjaʼ. This idea in Islam initially had a political approach and sought to unite Muslims by acknowledging all opposing sects, but in the second century it took a theological approach and, by separating action from faith, came to the belief that committing a sin or abandoning duties would not harm faith and salvation in the Hereafter. The present study seeks to study and critique the idea with an analytical approach and clarifies that the Murjiah’s views including the ineffectiveness of action, lack of increase and decrease of faith, and the equality of believers in faith are in conflict with the philosophy of the sending the prophets and also with many explicit verses of the holy Quran.