ارث حق شفعه زوجه از ماترک زوج

«شفعه» به این معنا است که اگر یکی از دو شریک حصّۀ غیرمنقولش را به شخص ثالثی بفروشد، شریک دیگر با جمع‌بودن شرایط، حق دارد آن را با پرداخت همان ثمنی که مشتری داده به ملک خود درآورد. متعلق شفعه مال است؛ پس می‌تواند مانند سایر اموال، ارث باشد. عمومات آیات ارث، روایاتی که حقوق را به طور مطلق در شمول موروثات قرار داده‌اند و دلایل دیگری از این دست بر مطلب دلالت دارد. از فقهای عامه،‌‌ مذهب مالکی، شافعی و اهل حجاز شفعه را قابل وراثت می‌دانند و معتقدند مانند سایر حقوق مالی به ارث می‌رسد؛ البته قول مخالف، هم در میان فقهای امامیه و هم عامه وجود دارد. طبق نتایج حاصل از تحقیق حاضر، که به صورت کتاب‌خانه‌ای و شیوه توصیفی‌تحلیلی انجام گرفته، حق شفعه تابع متعلق شفعه نیست، بلکه حق مالی مستقلی است و مانند دیگر اموالِ مورّث مستقلاً به ارث می‌رسد. برای اثبات این موضوع، علاوه بر عمومات ادلّه، به حکمی که در ارتباط با توارث حق خیار و حبوه وجود دارد، نیز می‌توان استناد کرد. درباره چگونگی تقسیم مشفوع، عده‌ای بر اساس سهام و عده‌ای بر اساس تساوی بین رئوس نظر داده‌اند.

Inheritance of the Wife’s Preemption Right from the Husband’s Estate

Preemption right means that if one of the two partners sells his immovable share to a third party, the other partner has the right to take it into his property by paying the same price as the customer paid, given the circumstances. Preemption right goes for possessions, so it can be inherited like any other property, to which the generality of the verses of inheritance, the narrations that have absolutely included the rights in inheritance and other similar reasons refer. Among the Sunni jurists, the Maleki and Shafei scholars and the people of Hejaz consider preemption to be hereditary and believe that it is inherited like other financial rights; of course, the opposite statement exists both among Imami and Sunni jurists. According to the results of the present study, which is done by using descriptiveanalytical method in the form of library research, the preemption right is not subordinate to what it goes for, but it is an independent financial right and, like other inherited property, is inherited independently. In order to prove this, in addition to the generality of the evidence, the ruling in relation to the inheritance of the right of choice and primogeniture can also be invoked. Regarding the division of the preemptive property, some have commented based on the shares and some based on the equality between the heirs.