مراتب اسمای الاهی و ارتباط آنها با اصول و مبانی فلسفه وحدت وجودی ابن‌عربی

هدف این پژوهش بررسی اسمای الاهی و ارتباط آنها با مبانی و اصول بنیادین فلسفه وحدت وجودی ابن‌عربی است. بدین‌منظور، منابع دست اول که به قلم ابن‌عربی نگاشته شدهو منابع دست دوم که آثار وی را شرح و بسط کرده به‌دقت بررسی شد. تحلیل محتوای منابع یادشده نشان داد که مفاهیم بنیادی فلسفه وحدت وجودی ابن‌عربی با اسمای الاهی ارتباط وجودی دارد. به عبارت دیگر، مفاهیم «تجلّی»، «رحمت» و «آفرینش» از جانب حضرت حق از طریق اسمای الاهی محقَّق می‌شود. همچنین، بر اساس یافته‌های این پژوهش، اسمای الاهی از نظر ابن‌عربی بی‌شمار و ذومراتب‌اند. والاترین اسمِ الاهی «الله» است که همچون ذات حضرت حق واحد است. امَّهات، امامان و پیشوایان اسما از اسم «الله» صادر می‌شوند. اسمای الاهی که از اسم «الله» صادر می‌شوند مرتبه وجودی فروتری دارند و به عنوان کارگزاران یا «سَدَنه» باعث خلق عالَم مادی می‌شوند. از طرفی، همه اسمای الاهی یکجا در انسان کامل مستجمع است و انسان آینه صیقل‌یافته است که اسمای الاهی را به صورت کامل نشان می‌دهد. در این مقاله هر یک از این مفاهیم عرفانی و وجودی را به‌تفصیل شرح می‌دهیم و ارتباط جوهری هر مفهوم را با اسمای الاهی مطرح می‌کنیم.

levels of divine names and their relation with principles of ibn ’arabi’s philosophy of unity of existence (waḥdat alwujūd)

this article aims at investigating the divine names and their relation with fundamental principles of ibn ’arabi’s philosophy of unity of existence (waḥdat alwujūd). to do so, the primary texts, written by ibn ’arabi and the secondary texts interpreting his works were meticulously studied. the analysis of the content in the forementioned sources revealed that there is a existential relation between fundamental principles of ibn ’arabi’s philosophy of unity of existence (waḥdat alwujūd) and the divine names. in other words, the concepts of manifestation, mercy, and creationfrom god, are actualized through divine names. moreover, based on the findings of this research, in ibn ’arabi’s perspective, the divine names are countless and graded. the most exalted divine name is allah which is one, just like the divine essence. the most significant the greatest names are derived from allah. the names derived from allah are in the inferior existential level than allah and as agents (sadaneh) make the creation of material world possible. from another angel, all divine names are gathered in perfect human and human is considered as a mirror in which divine names are reflected. in this article, each of these mystical and existential concepts are thouroughly explained and the relation between each concept and the divine names is illustrated.