بازخوانی حکمت 141 نهج‌‌البلاغه در ارتباط با ضرورت دینی ازدیاد نسل

آموزه‌های نهج‌البلاغه که یکی از منابع حدیثی معتبر است جایگاه ارزنده‌ای در میان شیعیان دارد و چون پیروان مذهب امامیه قائل به عصمت گوینده آن یعنی، امام علی (ع) هستند، ضروری است تا روایات موجود در این کتاب از نظر سندی، متنی و کیفیت صدور ارزیابی شود. حدیث «قِلَّةَ الْعِیَالِ اَحَدُ الْیَسَارَیْنِ» که سیدرضی آن را در شمار حکمت 141 نهج‌البلاغه ذکر نموده‌‌ است از جمله گفتارهای چالش‌برانگیز در ارتباط با مسئله فرزندآوری است که امروزه برداشت‌های متفاوتی از آن ارائه می‌شود. نیاز جامعه اسلامی به ازدیاد نسل بر اهمیت بررسی محتوای این روایت افزوده ‌‌است. براین‌اساس، پژوهش حاضر به‌روش تحلیلی- اسنادی و با هدف بازخوانی حکمت 141 نهج‌‌البلاغه برای کشف مراد اصلی گوینده این‌ کلام در ارتباط با ازدیاد نسل انجام شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد که هیچگونه ترغیب مخاطب به کاهش تعداد اولاد در روایت فوق وجود ندارد. براساس ادله‌‌ای چون همخوانی کلام امام علی(ع) با منطق و همسویی آن با تجربیات و داده‌‌های عقلی، می‌توان دریافت که سخن آن حضرت فقط ناظر به حقیقتی خارجی بیان‌ شده است و نمی‌توان آن را در مقام نفی مطلوبیت فرزندآوری دانست. آموزه‌‌های قرآنی، روایی، فقهی، روان‌شناختی و همچنین سیره اهل‌‌بیت(ع) نیز بر مفاهیمی مطابق با اهمیت فرزندآوری و تداوم نسل بشر از طریق توالد و تربیت اولاد شایسته‌‌‌‌ای که زمینه‌‌ساز رشد و پیشرفت جامعه باشد، دلالت دارد.

rereading the 141th wisdom of nahj al-balagha with an emphasis on the religious necessity of reproduction

the teachings of nahj al-balagha, which is one of the authentic narrative sources, has a valuable place among shiites, and since the followers of imamiah believe in the infallibility of its speaker, imam ali, it is necessary to evaluate the narrations in this book in terms of document, text, and the issue quality. the hadith of &qellat al-eyal ahad al-yasarain&, which seyed razi mentioned it as the 141th wisdom of nahj al-balagha, is one of the challenging sayings related to the issue of having children, which today has different interpretations. the need of the islamic society to increase the generation has added to the importance of examining the content of this narrative; thus, this study was conducted with the aim of rereading the 141th wisdom of nahj al-balagha with an emphasis on the religious necessity of reproduction with an analytical-documentary method. the results indicated that there is no incentive for the audience to reduce the number of children in that narration. based on evidence, such as the consonance of imam ali’s words in this wisdom with logic and its alignment with experiences and intellectual data, it can be understood that imam ali’s speech was only expressed in view of an external truth, and it cannot be seen as negating the desirability of having children. the quranic, narrative, jurisprudential, and psychological teachings as well as the life of ahl al-bayt are also based on such a belief, that is, the significance of having children and reproduction through the birth and education of worthy children, which lays the foundation for growth and progress of the society.