اعتبارسنجی سندی و محتوایی روایات منقول درباره همت زنان

در برخی منابع حدیثی و تفسیری روایاتی وجود دارد مبنی بر اینکه چون زن از مرد خلق شده است، همت زنان، معطوف به مردان و زینت و فساد در دنیاست. پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی سندی و محتوایی این روایات به‌روش توصیفی- اسنادی و با بهره‌گیری از ابزار نقد سندی- متنی حدیث انجام شد. بدین منظور منابع اصلی مکتوب حدیثی و تاریخی در این موضوع بررسی شد و روایات مربوطه مورد کنکاش قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشتر روایات مطروحه در این مورد از نظر سندی به‌دلیل رفع سند و یا ضعف و مجهول بودن راویان جزو روایات ضعیف است. خلقت زن از مرد موضوعی است که با آیات قرآن و روایات، متناقض است و با آموزه‏های اسرائیلی مطابقت دارد. با بررسی منابع تاریخی این احتمال تقویت می‌شود روایتی که همت زنان را زینت طلبی و فساد معرفی کرده‏است، به شخص خاصی اشاره داشته که موجب برپایی جنگ جمل شده‏است. اگر این احتمال نادیده گرفته‏شود، به‌دلیل مغایرت آن با آموزه‏های قرآنی و روایی و مخالفت سیاق کلام با سخن معصوم(ع) بگونه‏ای که ذکر همت زنان در کنار همت درندگان و حیوانات از طرفی، و جدا کردن مومنان از صنف زنان از طرفی دیگر از معصوم(ع) استبعاد دارد، نمی‏توان آن را به ایشان منتسب کرد.

the documentary-content validation of narratives on women’s effort

in some hadith and interpretive sources, according to some narratives, because women were created from men, women’s effort is focused on men and causes decoration and corruption in the world. the present study was conducted with the aim of the documentary-content validation of these narratives with a descriptive-documentary method applying a documentary-textual critique tool of hadith; thus, the main related written sources about hadith and history were reviewed, and the related narratives were examined. the results demonstrated that most of the related narratives are documentarily weak due to the elimination of documents, and/or the weakness and ignorance of the narrators. the women’s creation from men is an issue that is contrary to the quranic verses and narratives, and it is consistent with israeli teachings. reviewing the historical sources reinforces the probability that the narrative which considers women’s effort as decoration and corruption points at a specific person who caused jamal war. if this probability is ignored, it cannot be attributed to an innocent; because of its opposition to the quranic and narrative teachings, and the opposition of its context to the innocents’ speech, so that it is unlikely that the innocents mention women’s effort alongside predators’ and animals’ effort, on the one hand, and separate believers from women, on the other hand.