اعتبار سنجی شهادت زوجین به نفع یکدیگر در محاکم قضایی از دیدگاه مذاهب اسلامی

عدم تهمت شاهد از جمله شرایط مورد نظر فقهای امامیه و اهل سنت به ‌منظور اعتبار شهادت است. برخلاف عدم تصریح قانونگذار به‌ شرط انتفاء تهمت در قانون مدنی، این مطلب از تبصره 2 ماده 1313 همان قانون قابل استنتاج است، ضمن اینکه بند 6 از ماده 155 آئین دادرسی کیفری، دال بر این اشتراط می‌ باشد. ارزش شهادت هر یک از زوجین به نفع دیگری، متاثر از شرط مزبور، ازجمله مسائلی است که مورد اختلاف آراء فقهاست. بنابر قول فقهای حنفیه، مالکیه و حنبلیه، چنین شهادتی منشا اثر نبوده و فاقد اعتبار است و دیدگاه پذیرش این شهادت در بین مذاهب امامیه و شافعیه قوت بیشتری دارد. پژوهش حاضر با هدف واکاوی ارزش اثباتی چنین شهادتی، به ارزیابی آرای مطرح شده دراین‌ باره پرداخته است که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شد. با بررسی انجام شده می‌ توان گفت که اماره قضایی به ‌شمار آوردن این شهادت، تقویت می‌ یابد. بنابراین، شهادت زوج و یا زوجه به نفع دیگری در صورتی ارزش و اعتبار دارد که به ضمیمه دلیلی دیگر باشد، به ‌گونه‌ ای که قاضی از مجموع شهادت زوج و یا زوجه و دلایل دیگر اعم از شهادت فردی دیگر، سوگند مدعی و غیره بتواند به علم برسد.

The Validation of Couples’ Testimony in Favor of Each Other in the Courts from the Viewpoint of Islamic Religions

From the viewpoint of Imamieh and Sunni jurists, the lack of defamation of witness is considered as a condition of the validity of testimony. Although legislator does not stipulate the lack of defamation as a condition in the Constitution, this matter can be deduced from note 2 of Article 1313 of the same rule as well as paragraph 6 of Article 155 of the Code of Criminal Procedure. The value of each of couples’ testimony in favor of the other, affected by the mentioned condition, is one of the issues that jurists do not have an agreement with that. According to Hanafi, Maleki, and Hanbali jurists, such a testimony is not acceptable and from the viewpoint of Imami and Shafei religions, it is more acceptable. This descriptiveanalytical study examined the presented ideas on this issue with the purpose of seeking the probative value of this testimony. Based on the results, what is raised is that this testimony can be taken into account as a judicial presumption. Therefore, if there are husband’s or wife’s testimony in favor of the other and one more evidence, that testimony will be valuable and valid, in which a judge can come to the conclusion by the sum of husband’s or wife’s testimony and one more evidence such as another person’s testimony and a plaintiff’s oath.