بررسی تطبیقی اثرات سیاستی آینده‌نگاری علم، فناوری و نوآوری

در بررسی «اثرات آینده‌نگاری در سیاستگذاری»، آینده‌نگاری به عنوان یک ابزار هوشمند راهبردی در نظر گرفته می‌شود. این عنوان، نشان‌دهنده ضرورت ارزیابی موضع آینده نگاری در سیستم سیاستگذاری و شیوه های ارتقای اثرات آن است. همچنین، پیش‌نیاز طراحی موفقیت‌آمیز فعالیت‌های آینده‌نگاری، درکی واضح از نوع اثر آینده‌نگاری بر سیاست گذاری می باشد و این موضوع هدف تحقیق حاضر است. در همین راستا،‌ تحقیق حاضر با بهره گیری از روش تحلیل تم به شناسایی و طبقه بندی اثرات سیاستی برنامه های آینده نگاری کشورهای جهان پرداخته است. سپس بر پایه اثرات شناسایی شده، پرسشنامه ای طراحی و در میان کنشگران و مطلعین پروژه آینده نگاری ملی کشور به روش نمونه گیری گلوله برفی توزیع شده است تا میزان تحقق اثرات سیاستی آن ارزیابی شود. نتایج این بررسی نشان داده است که اثراتی چون شبکه سازی، یادگیری جمعی و خلق دانش، بهبود روابط متقابل میان بازیگران، تقویت نقش اجتماع در سیاستگذاری و توسعه فرهنگ آینده نگاری، دارای وزن بالایی می باشند و وضعیت تحقق آنها مناسب بوده ولی وضعیت تحقق اثری نظیر بهبود تصمیم گیری و سیاستگذاری چندان مناسب نبوده است. مزیتی که تحقیق حاضر با مطالعه تجربیات آینده نگاری کشورهای مختلف حاصل نموده، ایجاد یک دانش کدبندی شده در خصوص اثرات سیاستی برنامه های آینده نگاری کشورهاست که می تواند برای دست‌اندرکاران آینده نگاری و سیاستگذاری درس آموز باشد.