بررسی ساختار حکمرانی توسعه پایدار مناطق محروم ایران با استفاده از تحلیل شبکه‌های اجتماعی

برنامه‌ریزی توسعه در ایران از گذشته مورد توجه بوده است، اما از منظر توسعه متوازن و توجه به عدالت منطقه‌ای پیشرفت چندانی نداشته است. پژوهش حاضر به تحلیل ساختار حکمرانی توسعه مناطق محروم کشور با توجه به قوانین و تکالیف قانونی برنامه ششم توسعه اقتصادی و اجتماعی پرداخته است. شبکه همکاری بر مبنای تکالیف قانونی نهادها و سازمان‌های موظف در محورهای برنامه ای توسعه پایدار و متوازن منطقه ای با استفاده از نرم افزار ucinet و netdraw بر مبنای شاخص‌های مرکزیت درجه، مرکزیت بینابینی، تراکم، فاصله ژئودزیک و نقاط برش تحلیل گردید. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد فقدان نظام مدیریت توسعه منطقه ای و عدم تعریف نهادهای اجرایی و نظارتی و عدم توجه به پتانسیل های منطقه ای، دانش سرمایه انسانی بومی و توسعه کارآفرینی محلی، چالش اصلی ساختار حکمرانی توسعه منطقه ای است. با توجه به عدم تعادل در توزیع قدرت ذی‌نفعان در ساختار کنونی، توسعه همکاری برنامه ریزان استانی با سایر کنشگران کلیدی و شناسایی نقشه راه توسعه منطقه ای و تقویت نقش قانونگذاری مجلس، نقش نظارتی سازمان حفاظت از محیط زیست و نقش مشارکتی جوامع محلی از ظرفیت‌های توسعه حکمرانی توسعه متوازن منطقه ای در کشور است.

analyzing the governance structure of sustainable development in deprived areas using social network analysis

Development planning in Iran has been considered in the past, but has not made much progress in terms of balanced development and attention to regional justice. Lack of appropriate conditions for governing regional development is the reason for the failure of balanced regional development policies in Iran from the perspective of institutional approach. The present study aimed at evaluating and analyzing the governance structure of development for deprived areas of the country according to the laws and legal duties of the Sixth Economic and Social Development Plan. The cooperation network was analyzed based on the legal duties of the institutions and organizations in charge of sustainable and balanced development programs in the regions using Ucinet and Netdraw software as to the indicators of degree centrality, betweenness centrality, density, geodetic distance and cutting points. The results show that the lack of a regional development management system, the absence of a definition of executive and supervisory institutions, and the nonexistence of attention to regional potentials, indigenous human capital knowledge and local entrepreneurship development are the main challenges of regional development governance structure. Due to the imbalance in distribution of power among the key the stakeholders in the current structure, development of cooperation between provincial planners and other key actors, identifying the regional development roadmap, strengthening the legislative role of parliament, the oversight role of the Environmental Protection Organization, and the participatory role of communities local development are counted as the capacities of balanced regional development governance in the country.