بررسی مختصات سیاست خانواده در ایران بر اساس تحلیل مضمون اسناد بالادستی

سیاست خانواده تاثیر سیاست اجتماعی و اقدامات دولت را بر خانواده بررسی می‌کند. در این تحقیق، با هدف آشکار ساختن مختصات سیاست خانواده در ایران، اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد توصیفی تحلیلی و روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مضامین اصلی سیاست خانواده در ایران عبارتند از: تاکید بر ازدواج و لزوم تشکیل خانواده، نابرابری نقش‌های جنسیتی و تقسیم کار جنسی در خانواده، تاکید بر کارکرد فرزندآوری و تربیت فرزندان به عنوان مهم‌ترین کارکرد خانواده و بازتولید شبکه خویشاوندی و حفظ پایداری خانواده با تاکید بر جنسیت‌زدایی از فضای عمومی و رعایت حجاب و عفاف زنان. سیاست خانواده در ایران علیرغم توجه به اشتغال زنان، الگوی سنتی مرد نان‌آور/ زن مراقب را بازتولید و تثبیت می‌کند. رویکرد سیاست اجتماعی در ایران خانوادگی‌گراست اما این سیاست اجتماعی یکدست نیست و مواردی از تناقض و آشفتگی پارادایمی دیده می‌شود.

Study of Role Model of Family Policy through Analysis of Islamic Republic of Iran Upstream Documents

Family Policy deals with the effects of social policies and the government’s actions on family. The present study addressed the government’s explicit and written policies directly affecting family and position of women in order to reveal the major themes and role models of family policymaking pattern in Iran. Research results showed that emphasis on marriage and the need for it, establishment of gender inequality, sexual division of labor in family, emphasis on the function of childbearing and upbringing as the key function of family, Maintaining family stability through degenderization in public space and observance of women’s hijab and chastity constitute the major themes of family policy in Iran. Family policy in Iran reproduces and stabilizes the traditional malebreadwinner/femalehomemaker model despite its attention to women employment. The approach of social policy in Iran is familialization strategy, but this social policy is not uniform and there are cases of paradoxical confusions.