تحلیل گفتمان سیاستگذاری آموزشی در نظام آموزش عالی ایران

پژوهش حاضر با هدف واکاوی نظم گفتمانیِ حاکم بر  نظام آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی مفصل‌بندی سیاست‌های آموزشی در گفتمان مذکور انجام گرفت. گفتمان آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران، خاصه پس از انقلاب فرهنگی، اولین نشانه‌‌های ظهورش را نمایان کرد. سیاست‌های آموزشی در درون این گفتمان به سه دوره‌ زمانی 1357 تا 1360، 1360 تا 1368 و 1368 تا به امروز تقسیم‌بندی می‌شود که در هر دوره گفتمان آموزش عالی به مدد سیاست‌های آموزشی مذکور سعی در تثبیت معنای خویش داشته است. مفصل‌بندی گفتمان مذکور در بستری تاریخی که همان چالش‌های سیاستگذاری فرهنگیآموزشی هستند مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که گفتمان آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران حول دال مرکزی «فرهنگ اسلامی» مفصل‌بندی شده است و دال‌هایی همچون «نفی سکولاریسم»، «تحول آموزش»، «مقابله با تهاجم فرهنگی»، «گزینش کارگزاران آموزش»، «خصوصی‌سازی آموزش» و «اسلامی‌شدن دانشگاه» حول این دال مرکزی مفصل‌بندی شده‌اند. هرکدام از این دال‌ها به میانجی تصویب و ابلاغ قوانین و اسناد بالادستی‌‌ای ظهور پیداکرده‌اند که مستلزم اتخاذ سیاست‌های آموزشی ویژه‌ای بوده‌ است. سیاست‌های آموزشی در این سیر تاریخی، ابعادی ایدئولوژیک، ارزشی و همچنین اجرایی به خود گرفته‌اند.

Analysis of Educational PolicyMaking Discourse in Iranian Higher Education System

In this research, we have attempted to analyze the discourse order that governs the higher education system of the Islamic Republic of Iran and how the educational policies are articulated in the said discourse. Higher education discourse in the Islamic Republic of Iran and especially after the Cultural Revolution showed its first signs of emergence. The educational policies within this discourse are divided into three periods from 1357 to 1360, 1360 to 1368 and 1368 to the present day in which each period of higher education has sought to consolidate its meaning through the aforementioned educational policies. The findings of the research show that the discourse of higher education in the Islamic Republic of Iran has been articulated around the central signifier of Islamic culture and signifiers such as the rejection of secularism, the transformation of education, the selection of educational agents, Privatization of education,Islamization of the university are centered around this central signifier. Each of these signifiers has emerged as a mediator in the adoption of authentic laws and documents requiring special education policies. Educational policies in this historical course have taken on ideological, value as well as executive dimensions, and their ultimate goal has been to strengthen the articulation of higher education discourse in the Islamic Republic of Iran.