فرزندپروری در جهان رسانه‌ای‌شده

افزایش سهم رسانه در ارتباطات انسانی، چالش‌هایی را برای خانواده‌ها در عرصه فرزندپروری ایجاد کرده است. چالش‌هایی از قبیل «اختلال مسیر طبیعی مرجعیت‌گزینی، کاهش عاملیت نسل جدید، اختلال در فرایند هویت‌یابی» جریان فرزندپروری و انتقال ارزش‌های دینی-اخلاقی را مختل نموده است. در این نوشته پس از بیان ابعاد چالش‌هایی که رسانه برای خانواده‌ها ایجاد کرده، درصدد پاسخ به این پرسش هستیم که خانواده چگونه می‌تواند در جهان رسانه‌ای‌شده ارزش‌های دینی-اخلاقی را به نسل جدید منتقل کند؟ برای پاسخ به این سوال، ضمن بهره‌گیری از معارف اسلامی، از یافته‌های دانش روان‌شناسی بهره برده‌ایم. روش به کار گرفته‌شده در این نوشته، تحلیلی-توصیفی است. در این نوشتار راهبردهایی را برای عبور از چالش‌های موجود پیشنهاد کرده‌ایم: آگاهی‌بخشی به نسل جدید درباره شیوه‌های قیم‌مآبی آزادی‌خواهانه برای معماری انتخاب، کاشت انگاره‌هایی در دوران کودکی، تمرکز بر ساختار نهاد اخلاق، وساطت فعال در مصرف رسانه‌ای فرزندان و تاکید بر ابعاد سلبی هویت بجای ابعاد ایجابی آن؛ اما مقدم بر همه این‌ها، افزایش حساسیت تربیتی خانواده‌ها قرار داد. باید خانواده‌ها را نسبت به آثار تربیتی مصرف رسانه‌ای فرزندان هشیار کرد و الا بدون این حساسیت، هیچ راهبرد یا روش یا اصل تربیتی، در عمل مفید واقع نخواهد شد.

parenting in the age of media

the increasing portion of the role of media in human communication has created challenges in parenting domain for families. challenges such as &disruption in the natural process of reference selection, expansion of children’s privacy, reduction of the agency of the new generation, disruption in the identity making process& have disrupted the flow of parenting as well as the transfer of religious-moral values that confused families. this study, after stating the dimensions of the challenges that the media has created for families, seeks to answer the question of how families can overcome these challenges and transmit religious and moral values to the new generation in the age of media. in order to address this issue, apart from islamic teachings the findings of psychological knowledge were applied as well. the method used in this study is analytical-descriptive. in this article, we have suggested strategies that can help families overcome existing challenges. the suggestions include informing the new generation about libertariation guardianship methods for the architecture of choice, planting tenet in childhood, focusing on the structure of the institution of ethics, active mediation in children’s involvement with media and emphasizing the negative dimensions instead of its positive dimensions. but above all of these, educational sensitivity of families has the most highlighted priority. families should be aware of the training effects of children’s involvement with media, and without this sensitivity, no training strategy, method or principle will be useful in practice.