واکاوی دلایل تاخیر ازدواج دختران: یک پژوهش کیفی

پژوهش حاضر به شناخت دلایل بروز تاخیر در ازدواج دختران بر اساس دیدگاه خود دختران با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی می‌پردازد. داده‌های موردنیاز با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته با بیست دختر مجرد سی تا پنجاه‌ساله به دست آمد که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند. متن مصاحبه‌ها به شیوه تحلیل موضوعی یا تماتیک مقوله‌بندی و تفسیر شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد تاخیر ازدواج دختران از دلایل پرشمار فردی (سطح خُرد) همچون باورهای بازدارنده، نیافتن فرد ایدئال، محدودیت ویژگی‌های ظاهری، بدبینی و بی‌اعتمادی، تقدیرگرایی، خانوادگی (سطح میانی) همچون آرمان‌گرایی خانواده، تاکید بر ازدواج فامیلی، خانواده آسیب‌دیده (در دو بُعد خانواده تک‌والد و فقر خانواده) و ساختاری (سطح کلان) همچون برهم‌خوردن توازن جمعیت، وضعیت اقتصادی، تغییرات فرهنگی، اثرات منفی رسانه و فضای مجازی تاثیر می‌پذیرد. بر خلاف نتایج پژوهش‌های پیشین، معیارهای آرمان‌گرایانه و مادی‌نگری در دختران وجود نداشت و از دیدگاه دختران، مهم‌ترین معیارهای فرد مناسب برای ازدواج، علاقه، همسانی، درک و تفاهم عنوان شد. همچنین تاخیر در ازدواج بیش از آنکه از عامل اقتصادی که محققان غالباً بر سر آن توافق دارند، متاثر باشد، از اوضاع خانوادگی و عوامل اجتماعی و فرهنگی تاثیر می‌پذیرد.