بررسی شبکه معنایی حرف «فی» و اهمیت آن در ترجمه قرآن از منظر معنی شناسی شناختی

پژوهش حاضر  به بررسی معانی حرف‌ اضافه «فی»، در قرآن، در چارچوب معنی‌شناسی شناختی می‌پردازد. معنی‌شناسی شناختی از رویکردهای نوظهور در علم زبان‌شناسی است که در آن، معمولاً معنای مکانی به‌عنوان معنای مرکزی و پیش‌نمونه برای حروف اضافه مکانی در نظر گرفته شده و سایر معانی زمانی، انتزاعی، استعاری و مجازی از آن منشعب می‌گردد. مجموعه این معانی به صورت یک شبکه به‌هم‌ پیوسته نمایش داده شده و معنای پیش‌نمونه درمرکز آن قرار می‌گیرد. در این پژوهش، تمام کاربردهای این حرف، از قرآن استخراج گردیده و معانی آن‌ها با توجه به ترجمه‌های موجود و تفاسیر المیزان و مجمع‌البیان بررسی شده است. نگارندگان، به کمک دستاوردها و ابزارهای نظری مطروحه در معنی ‌شناسی شناختی از قبیل طرح‌واره تصویری، مقولات شناختی، مفهوم پیش‌نمونه، شبکه شعاعی معنا، عنصر متحرک و زمینه، به ارائه معنای پیش‌نمونه این حرف پرداخته و سایر معانی آن را به کمک فرایندهایی مانند استعاره و مجاز به‌دست داده و در نهایت شبکه معنایی آن را ترسیم نموده‌‌اند. در نوشتگان کلاسیک، حدود ده معنی برای«فی»  ذکر شده که شامل «ظرفیت، مصاحبت، تعلیل، استعلاء، الصاق، مترادف الی، مترادف من، مقایسه، تعویض و تاکید» است. در این پژوهش که با رویکردی شناختی به موضوع معانی حرف «فی» پرداخته است، 13 معنی مرتبط  برای این حرف ارائه شده است .

Semantic network of preposition ̎Fii̎ in Quran and its importance in translation: a cognitive approach

The present study deals with the senses of preposition ̎Fii̎ in the Holy Quran. The theoretical framework of this study is Cognitive Semantics. In Cognitive Semantics, the spatial sense is usually supposed to be the central and prototypical sense of spatial prepositions and other temporal, abstract, metaphoric and metonymic senses are derived from it. All uses of ̎Fii̎ were extracted from the Holy Quran and their senses were analyzed using Quran translations and Tafseer books of Almizan and Majmaolbayan. Using the achievements and theoretical tools of Cognitive Semantics such as image scheme, semantic categories , prototypical sense, semantic radial network, trajector and landmark, the writers of the study have tried to present the prototypical (central or main) sense and also other senses via metaphor and metonymy and finally they have drawn its semantic network. Findings of Cognitive Semantics reveal that the number of the senses of preposition ̎Fii̎ is more than what have been recorded in the classical literature of Arabic language and this means that Cognitive Semantics Approach is more efficient and accurate in describing the senses of the prepositions. There have been about ten senses for fii in the classical literature of Arabic including: containment, accompaniment, tendency, above, attachment, synonym of ̎Ilaa̎, synonym of ̎Min̎, comparison, substitution and emphasis, but this study offers thirteen related senses for ̎Fii̎.