رویکردهای معنایی به وقوع مجاز در متون روایی و تاثیر آن در فهم و ترجمه صحیح روایات

ورود مجاز در روایات از دیدگاه اغلب علمای اسلامی امری مقبول است؛ چنان که آنان، گاه به صورت مستقل و گاه به صورت ضمنی آن را تایید کرده‌اند. در عین حال، برخی با پذیرش وقوع مجاز در روایات، عملاً به برداشت های افراطی از بیان های مجازی روایات دست زده اند. در مقابل، گروهی دیگر، ورود هر نوع مجاز در گزاره های دینی را انکار و آن را مرادف کذب دانسته‌اند. از این رو، نقد و بررسی این دیدگاه ها و مبانی کلامی که طیفی از نفی مطلق تا پذیرش بی قاعده را شکل می دهد، در شناخت رویکرد صحیح در حوزه معناشناسی و به تبع آن، ترجمه صحیح روایات، امری ضروری است. هر کدام از این دیدگاه ها، بر مبانی‌ای مبتنی است که صاحبان آن‌ها نسبت به ماهیت معنا پذیرفته اند؛ در این میان، رویکرد تاویل­گرایی خردورزانه که اغلب قائلان آن به عقل‌گرایی و برداشت های قاعده­مند و منطقی از بیان­های مجازی متّصف اند دیدگاهی مقبول و معقول در این حوزه به شمار می‌آید که اتخاذ آن به فهم و ترجمه صحیح روایات منجر می گردد. چنانکه، دسته ای پرشمار از دانشمندان فریقین، مانند بخاری، مسلم، شیخ صدوق، سیدرضی، فیض کاشانی، مجلسی و قرضاوی، در آثار حدیثی خود بر همین مبنا، به استنباط و فهم معانی روایات پرداخته اند.

A Semantic approach to the entry of Majaaz in religious texts and its impact on correct understanding and translation of narrations

Entry of Majaaz in the narrations is accepted by most of Islamic scholars as they confirmed it independently or sometimes implicitly. However, some of scholars have accepted and it in the narrations, and practically have committed excessive interpretations of virtual expression in narrations. In contrast, others denied any entry of Majaaz in religious propositions and considered it synonymous false. Therefore, review of the views and theological foundations that shaped a range of absolute rejection to acceptance irregular is essential in understanding the right approach in the field of semantics and consequently, the correct translation of accounts. Each of the views, are based on foundations that of their owners accepted toward the nature of meaning. The rational hermeneuticoriented approach which most of its believers are attributed to the rationalism and logical and ruleinterested interpretation of Majaaz expressions is considered acceptable and reasonable approach in this area, so adopting it will lead to understanding and correct translation of narrations. As, a batch numerous Shi'ite and Sunni scholars such as Bukhari, Muslim, Saduq, Razi, Faiz Kashani, Majlesi and Qaradawi, in their traditional works have the same basis in the perception and understanding of the meaning of the narrations.