تحلیل تطبیقی افزوده‌های تفسیری بلند در ترجمه‌های قرآن کریم مشکینی و الهی قمشه‌ای (مطالعه موردی سه جزء پایانی قرآن کریم)

افزوده‌های تفسیری بلند به معنای گزاره‌هایی طولانی است که برخی مترجمان در داخل پرانتز و در توضیح بیشتر الفاظ آیات قرآن کریم از آن بهره گرفته‌اند. در میان ترجمه‌های معاصر، دو ترجمه الهی قمشه‌ای و مشکینی، از افزوده‌های تفسیری بیشتری نسبت به دیگر مترجمان استفاده کرده‌اند. پژوهش حاضر در صدد بوده است با استفاده از روش تحلیل تطبیقی خُرد که در آن موارد مطالعه از یک سنخ هستند و نیز با استفاده از روش توصیفی تحلیلی؛ به تحلیل مقایسه‌ای افزوده‌های تفسیری بلند در سه جزء پایانی قرآن کریم در دو ترجمه الهی قمشه‌ای و مشکینی بپردازد. بررسی ها نشان می‌دهد افزودنی های تفسیری بلند در این دو ترجمه اقسام گوناگونی نظیر بیان مصداق آیات، بیان سبب نزول، تبیین مفردات، بیان مفهوم گزاره‌ها، بیان بطون آیات دارد.  به طور کلی، در برخی موارد، افزوده‌های تفسیری بلند از دیدگاه دو مترجم به صورت یکسان مطرح گردیده است؛ اما در بیشتر موارد، تفاوت‌هایی میان دیدگاه دو مترجم در بیان افزوده‌های تفسیری بلند وجود دارد. مشکینی با بهره‌گیری از روایات تفسیری، سبب نزول‌ها، شواهد لغوی، سیاق و تناسب آیات، مراجعه به مفسران، افزوده‌های تفسیری مناسب‌تری نسبت به الهی قمشه‌ای بیان کرده است.  

comparative analysis of long explanatory additions in the translations of the holy qur’an - meshkini and elahi qomshei (a case study of the last three parts of the holy qur’an)

long explanatory additions mean long propositions that some translators have used in parentheses to further explain the words of the holy qur’an. among the contemporary translations, the two translations of elahi qomshei and meshkini have used more explanatory additions than others. the current research has aimed to use a small comparative analysis method, in which the study is from a single sample. and also, using the descriptiveanalytical method, to do a comparative analysis of long explanatory additions in the last three parts of the holy qur’an in the two divine translations of qomshei and meshkini. investigations show that the long explanatory additions in these two translations have various types such as stating the examples of verses, explaining the reason for descent, explaining nouns, expressing the meaning of propositions, and expressing the meanings of verses. in general, in some cases, long commentary additions have been presented equally from the point of view of two translators. but in most cases, there are differences between the views of the two translators. mishkini has expressed more appropriate exegetical additions than elahi qomsha’i by using interpretive traditions, the reason for revelations, lexical evidence, the context and appropriateness of the verses, referring to commentators.