بازخوانی نقد ترجمه‌های قرآن بر‌اساس نگرش ساختاری به سوره (بررسی موردی آیات منتخب سوره آل عمران)

از جمله چالش‌های فرا‌روی ترجمه قرآن، اختلاف فراوان ترجمه‌ها در‌اثر اختلاف در تفسیر آیات است. از آنجا که مترجم ملزم به تبعیت از آراء مفسران است، حل این چالش محتاج یافتن شاخصی دقیق و مبتنی بر منطق زبانی قرآن برای قضاوت میان آراء تفسیری گوناگون است. این شاخص، ناگزیر محصول نگرش ساختارمند به قرآن کریم است. چرا‌که چنین نگرشی تلاشی عالمانه برای کشف هندسه حکیمانه سور است و ما را به آنچه غرض خداوند حکیم در نزول متن قرآن بوده، می‌رساند. این جستار با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری از استخراج ساختار هندسی سوره آل‌عمران و تحلیل اختلافات موجود در ترجمه برخی از آیات این سوره و میزان انطباق هر‌کدام از آراء تفسیری با شاخص سازگاری با غرض کلی حاصل از ساختار هندسی سوره، در‌صدد پاسخ به این پرسش بوده است که چگونه از نگرش منظومه‌ای یا ساختارمند به سوره می‌توان برای نقد ترجمه بهره برد. برخی نتایج این پژوهش عبارتند از: اولاً: با‌توجه به اینکه قرآن خود شاخص ارزیابی همه چیز حتی سخنان معصومان علیهم‌السلام است، شاخص ارزیابی آراء تفسیری لزوما باید درون‌متنی باشد و این شاخص همان غرض مستنبط از ساختار هندسی سوره است. در این نگاه، واژگان و آیات هر سوره اجزای سازه‌ای هدفمند هستند که حول محوری واحد چیده شده‌اند. پس هر نظر تفسیری یا ترجمه ذیل هر آیه که با غرض سوره و جایگاه آیه در این ساختار هماهنگی نداشته باشد مقبول نیست. ثانیاً: ترجمه آیات منتخب سوره مبارکه آل‌عمران به عنوان مصادیق عینی با این شاخص ارزیابی و آراء تفسیری منطبق با ساختار سوره و ترجمه صحیح مبتنی بر آن‌ها تعیین گردید.

Rereading the critique of translations of the holy Quran based on the structural approach to a surah(Case investigation of the chosen verses of Surah Al-Imran)

The forward challenges in translating the holy Quran are the large differences caused by the differences in the interpretations of the verses. As, a translator is obliged to be faithful to the interpreters rsquo; views, for solving this challenge, there is a need for having an exact criterion and in accordance with linguistic logic of the holy Quran, in order to judge the diverse interpretative views. The criterion, accordingly, is the product of having the structural approach to the holy Quran. Because having such an approach, is a knowledgeable attempt in finding the wisely geometry of surahs, and takes us to what The AllWise Allah, aimed at the sending the text of the Quran. This article by using a descriptiveanalytical method and by elicitation of the geometrical structure of Surah AlImran and analyzing the differences in translating some verses of this surah, and investigating the extent of adaption of each of these interpretative views with compatibility index of the general purpose, resulted from the geometrical structure of the surah, aims at answering the question that how we can use the systematic or structurebased views for criticizing a translation. Some of the results are as follows: First of all, considering the fact that Quran, itself, is a criterion for analyzing everything, included the speech of AhlAlbayts (SAW), then the criterion of analyzing the interpretive ideas must be intratextual; and this is the same purpose derived form the geometrical structure of the surah. In this view, the words and verses of each surah are the building blocks that are organized around one single center. Therefore, each interpretive idea or translation is not acceptable if it is not compatible with the purpose of the surah and place of the verse in the structure. Secondly, the translation of the selected verses of Sural AlImran have been determined as objective instances to this analytical criterion and interpretive views adapted to the structure of surah and exact translation based on them.