بررسی تاثیر جنسیت و ایدئولوژی مترجم در ترجمه حکمت‌ها، خطبه‌ها و نامه‌های مرتبط با زنان در نهج‌البلاغه

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در نهج‌البلاغه موردتوجه و بحث قرارگرفته است، زنان هستند. جایگاه زنان در کلام حضرت علی (ع) بعضاً محل اختلاف بین مترجمان بوده و بحث‌های فراوانی را در پی داشته است. در پژوهش حاضر سعی برآن است تا به این دو پرسش پاسخ دهیم که آیا جنسیت و ایدئولوژی مترجم می‌تواند تفاوتی در ترجمه متن کتابی مذهبی همچون نهج البلاغه ایجاد کند و مترجمان زن و مرد از چه دسته بندی هایی بر اساس مدل تحلیل انتقادی گفتمان فرحزاد و چه راهکارهایی بر اساس مدل زوبرگا در جهت اعمال ایدئولوژی خود استفاده کرده اند. مقاله حاضر، با هدف بررسی تاثیر جنسیت و ایدئولوژی مترجم در ترجمه حکمت‌ها، خطبه ها و نامه های مربوط به زنان در نهج‌البلاغه با توجه به ترجمه محمد دشتی و ناهید آقا میرزایی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در ترجمه این سخنان، ایدئولوژی مترجمان نقش بسزایی داشته است و منجر به تفاوت‌های چشمگیری در ترجمه‌های آن‌ها شده است. همچنین بررسی تاثیر جنسیت مترجم، نشان داد میان ترجمه مترجم مرد از موضوعات مربوط به زنان و اعمال بار منفی در انتقال معنا رابطه مستقیمی وجود ندارد و مترجم مرد در بسیاری از موارد برخلاف مترجم زن با نگرشی مثبت نسبت به زنان به ترجمه پرداخته است.

Investigating the impact of translators’ gender and ideology on the translation of sermons, letters, and sayings about women in Nahj Al-balagha

Nahj albalagha is one of the most valuable religious books that has a unique position among Shiite Muslims worldwide. This precious work includes significant aspects which have persuaded many to translate. Translating religious texts in comparison with others has excellent sensitivity, confronting the translators with lots of limitations. However, these texts were not an exception to manipulation. One of the most challenging subjects in this book is related to women. Women rsquo;s position in Imam Ali rsquo;s words is always in dispute among translators. The present study aimed to investigate the impact of translators rsquo; gender and ideology in translating Nahj albalagha rsquo;s sermons, letters, and sayings about women in Dashti and Aghamirzaei rsquo;s translations. To achieve this goal, those words and sentences related to women were selected, compared, and analyzed according to Farahzad critical discourse analysis model and Zuberga manipulation strategies. The result of the research revealed that in their translation, ideology has had a significant role and has made a great difference. Moreover, it was proved that there was no significant relationship between the translator rsquo;s gender and the gendered translation. Surprisingly, despite being a male translator, Dashti has translated these parts more positively than Aghamirzaei as a female translator.