تحلیلی نو از معنای لغوی و تفسیری واژۀ تک آمدِ «هلوع» در قرآن

واژۀ تک آمدِ »هلوع « در قرآن (معارج/ 19) به تصریح برخی مفسران و براساس آرای مختلف لغوی و تفسیری، از لغات غریب و دشوارفهم قرآن است که تعریف آن به »جزوع « و »منوع « در دو آیۀ بعدی، دانشمندان را از ضبط دقیق معنای آن غافل کرده است. کشف معنای اصلی مادۀ هلع و نمودهای مختلف آن از طریق بررسی های لغوی، هدف اول این جستار بوده و البته سوال اصلی، نحوۀ ارتباطِ هلوع با جزع و منع، آن هم در صیغۀ مبالغۀ آن‌ها است. دو معنا و تفسیر مشهور هلوع به »شدتِ جزع « و »شدتِ حرص «، از عهدۀ برقراری این ارتباط بر نمی آیند. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی روشن می کند که معنای محوری هلوع، »خالی بودن درون از منبع قوت « است که از طرفی با ضعف و سستی همراه است و از طرف دیگر در دو شاخۀ »سبکی « و »گرسنگی شدید « سر برمی آورد. هریک از این دو، با نوعی بی قراری و حرکت همراه است و در حضور عوامل شتاب دهنده، نمودهای مختلف سرعت، جدیت، مبالغه و ... در این ماده تجلی می یابد. هلوع در قرآن، درباره انسانِ تهی از ایمان و مضطرب به کاررفته و ناظر به مبالغه و شدتِ عمل او در شر و خیر است؛ یعنی، مستقیماً به معنای جزع و منع ارتباطی ندارد.

A new analysis of the lexical and interpretive meaning of the singular word Halū’a in the Qur'an

The singular word halū rsquo;a in the Qurchr('39')an (Machr('39')arij/ 19), according to some commentators, and as it appears from different lexical and interpretive opinions, is one of the strange and difficult words to understand in the Qurchr('39')an, which its definition as jazū rsquo;a and manū rsquo;a in the next two verses has neglected scientists to accurately capture its meaning. The first goal of this research was to discover the main meaning of the hala rsquo;a and its various manifestations through lexical studies. The main question is how halū rsquo;a is related to jaza rsquo;a and man rsquo;a , especially in their exaggerated form. The two wellknown meanings and interpretations of halū rsquo;a, as intensity of impatient and intensity of greed , fail to establish this connection. The present study by descriptive and analytic method clarifies that the central meaning of halū rsquo;a is emptiness of the source from strength which is accompanied by weakness on the one hand and on the other hand it appears in two branches: lightness and severe hunger . Each of these is accompanied by a kind of restlessness and movement and in the presence of accelerating factors, various manifestations of speed, seriousness, exaggeration, etc. are manifested in this substance. In the Qurchr('39')an, halū rsquo;a is used for an anxious person devoid of faith, and refers to his exaggerated and intense action to evil and good; It means it has no direct relationship to the meaning of jaza rsquo;a and man rsquo;a .