بررسی شیوه‌های برگردان مثنی در چهار ترجمه‌ قرآن کریم و قابلیت انطباق آن با ساختار دستوری زبان فارسی (مطالعه موردی ترجمه‌های الهی قمشه‌ای، آیتی، خرمشاهی و انصاریان)

تفاوت‌ در ساختار دستوری میان زبان‌ها، همواره یکی از مباحث چالش برانگیز در ترجمه است و شاید بتوان گفت هر چه دو زبان از لحاظ اصل و ریشه از هم دورتر باشند، تفاوت دستوری میان آن‌ها بیشتر خواهد بود. یکی از مقوله‌هایی که تفاوت ساختاری در آن نمود برجسته‌ای دارد، مقوله شمار است. در زبان عربی به عنوان یکی از زبان‌های سامی برای این مقوله سه برش یعنی مفرد، مثنی و جمع وجود دارد ودر زبان فارسی که از جمله زبان‌های هند و اروپایی به‌شمار می‌رود، برای مقوله شمار فقط دو برش مفرد و جمع در نظر گرفته شده است. حال با توجه به این‌که صیغه مثنای عربی در شمار زبان فارسی معادلی ندارد، چه راهکارهایی برای برگردان آن به زبان فارسی وجود دارد؟ این جستار پس از بررسی ترجمه 150 آیه حاوی صیغه مثنی در چهار ترجمه الهی‌قمشه‌ای، آیتی، خرمشاهی و انصاریان به این نتیجه رسیده است که مترجمان در برگردان صیغه مثنی از چهار راهکار بهره جسته‌اند: 1. استفاده از عدد دو 2.تصریح و ذکر مرجع مثنی 3. ترجمه مثنی به مفرد4. حذف مثنی در ترجمه. از میان این شیوه‌ها استفاده از عدد دو در ترجمه‌ها بسامد بیشتری داشته است. همچنین مشخص گردید که مترجمان در اعمال این شیوه‌ها، گاه ساختار زبان فارسی را رعایت نکرده و این امر منجر به عدم درک صحیح معنا و یا نقض ساختار فارسی شده است.

The study of the methods of translating dual form in translations of Holy Quran and Conformity or non-conformity to the structure of Persian grammar (Elahi Qomshei, Ayyati, Khoramshahi, Ansarian)

Differences in grammatical structures between languages ​​have always been one of the most challenging issues in translation. It might be said that the farther apart the two languages ​​are in terms of origin and root, the greater the grammatical differences between them. One of the categories in which structural differences are prominent is the category of grammatical number. In Arabic, as one of the Semitic languages, there are three categorizations for number, i.e., singular, dual and plural. In Persian, which is one of the IndoEuropean languages, only two manifestations have been considered for the category of number, i.e., singular and plural. Now, considering that the form of the Arabic dual does not have any equivalence in the number category of Persian language, what are the solutions to translate it into Persian? After studying the translation of 150 verses containing the dual form in four translations From Elahi Qomshei, Ayati, Khoramshahi and Ansarian, the authors concluded that the translators had used four strategies in translating the dual form: 1. Using number two, 2. Affirmation and mention the dual reference, 3. Translating dual into singular and 4. excluding the dual form.