آسیب‌شناسی ترجمه ده جزء آخر قرآن از معزّی و پاینده بر اساس اصل تقابل معنایی

قرآن کریم، دریایی از معناست و به همین خاطر، برگردان آن از زبان عربی به فارسی و دیگر زبان ها، نیازمند درک ظرافت های زبانیِ آن است. امروزه دانش معنی شناسی، روش هایی را ارائه می دهد تا خواننده به کمک آن ها بهتر بتواند متن را بخواند و معناهای پنهان در آن را بفهمد. در سطح واژگان، روابط مفهومی واژگان در معنی شناسی مطرح شده است که روش هایی را پیش روی خواننده می نهد تا به کمک آن ها روابط میانِ واژگان یک متن را دریابد و دلالت های آن ها را کشف کند. یکی از این روابط، تقابل معنایی بین واژگان است. در این جستار، با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس اصل تقابل معنایی، سعی شده تا دلالت های واژگان متقابل قرآن در ده جزء آخر، فهم شود و با نقد معادل یابی معزّی و پاینده از این واژگان، آسیب های این معادل ها تبیین گردد. ضرورت و اهمیت این پژوهش از این رو است که مترجم را با گوشه ای از ظرافت های متون ادبی آشنا می کند و چالش های احتمالی را به او نشان می دهد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بی توجهی به تقابل و تاکید بر معنای بنیادین واژه ها، عدم دقت در دلالت های چندگانه واژه های متقابل در بافت متن، غفلت از ساختار فرمی متقابل ها، عدم توجه به بافت و هم آیی دیگر واژه ها با واژه های متقابل و برگردان تقابل با معناهای ناقص، مهم ترین آسیب های دو ترجمه فوق است که سبب شده، معادل یابی ها در برخی مواضع، با نقص در انتقال معنا یا حشو همراه گردد.

Pathology of Translation of 10 Last Parts (Juz) of Quran by Moezzi and Payandeh Based on Semantic Opposition Principle

The holy Quran is an ocean of meaning, therefore translating it from Arabic language to Persian language and other languages requires the understanding of language delicacies. Today, semantics provide the readers with methods which help them understand the text better and understand its hidden meanings. In words level, the issue of conceptual relationships between the words has been raised in semantics which provide the readers with methods which help them figure out the relationships between the words of a text and detect its implications. One of these relations is semantic opposition between the words. In this article, we have tried to understand the implications of opposite words of Quran in ten last parts of it based on semantic opposition principle using descriptiveanalytical method. And we have tried to explain the pathology of these equivalents by critically reviewing Moezzi and Payandeh equivalencies. The significance and importance of this research is that it introduces some of delicacies of literary texts to the translators and shows them some of the probable challenges. Results of this research indicate that ignoring the opposition and emphasizing on basic meaning of words, not paying attention to the multiple implications of opposite words in the context, neglecting morphology of opposite words, not paying attention to the context and collocations of opposite words, and translating the opposite words with incomplete words are the most important pathologies of the two abovementioned translations which have resulted in deficiency in transferring the meaning or in redundancy in these equivalencies in some areas.