تغییر معنایی واژگان قرآنی و شیوه برخورد مترجمان فارسی‌زبان با آن

واژگان با مرور زمان، تحول می یابند که براساس مطالعات زبان شناسی، مهم ترین گونه های این تحول، عبارتند از: تعمیم معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، تنزُّل معنایی و یا ترفیع معنایی. زبان عربی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و برخی واژه های قرآنی دچار تحول معنایی شده‌اند. متاسفانه تعدادی از مترجمان فارسی معاصر قرآن، از این امر غفلت کرده و برخی واژه‌ها را به‌معنای رایج معاصر ترجمه کرده‌اند که این امر می تواند آسیب جدی به مفاهیم قرآنی وارد سازد. از آن‌جا که تعالیم اصلی دینی مسلمانان از قرآن، اخذ می شود، باید تلاش گردد که در انتقال مفاهیم آن، کوچک‌ترین خطایی رخ ندهد؛ از این‌رو بررسی خطاهای راه یافته به برخی ترجمه ها، ضرورت می یابد. در این پژوهش ابتدا با جستجو در منابع لغوی و تفسیری قدیمی و معجم های معاصر، تغییر معنایی راه یافته به دوازده واژه قرآنی(خَصیم، المُثلی، تَبَرَّجنَ، ساهَم، مَقام، الملَّه، الاسباب، تَنَفَّسَ، جابوا، عائل، قَیِّمه، غُصّه) با رویکرد توصیفی_ تحلیلی نشان داده شده و سپس ترجمه این واژگان در 29 ترجمه رایج فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق بیانگر این است که برخی مترجمان از روی سهل‌انگاری، این واژگان را به‌معنای رایج معاصر ترجمه کرده‌اند و از معنای عصر نزول واژه‌ها غفلت کرده‌اند.

A Critique of the Application of the Converted Meaning of Arabic Vocabulary in Persian Translations of the Holy Quran

Over time, the words change meaning. According to linguistic studies, the most important types of this semantic change are: semantic generalization, semantic appropriation, metaphor and semantic degradation or promotion. This rule also applies to the vocabulary of Arabic; and some of the terms used in the Quran have undergone a semantic transformation. Unfortunately, a number of contemporary Persian translators have neglected this and translated some of the terms in the common and contemporary meaning. This function can seriously damage the Quranic concepts. Since the main religious teachings of the Muslims are taken from the Quran, the slightest error should not occur in the transfer of Quranic concepts to another language.Since some Quran translators have failed to do so in some cases, we have reviewed the errors found in some translations.With the search method in the sources of the vocabulary and the interpretation of the old period, and contemporary dictionaries, we will show the semantic change brought to some Quranic words.Twelve words that have undergone a semantic change have been investigated in 29 Persian translations of the Qur'an and it has been concluded that some translators mistakenly translated those words into contemporary sense.