معرفی ژن سیتوکروم b به‌عنوان ژن مناسب جهت تشخیص هویت خاویار و ماهیان خاویاری دریای خزر

هدف از این پژوهش معرفی یک تکنیک ساده مولکولی برای شناسایی انوع خاویار در گونه‌های موجود در دریای خزر بود. به همین منظور نمونه‌های خاویار از هر یک از گونه‌های تاس‌ماهی روسی (acipenser gueldenstaedtii)، قره‌برون (a.percicus)، شیپ (a.nudiventris)، ازون‌برون (a.stellatus) و فیل‌ماهی (huso huso) به‌صورت جداگانه از صیدگاه‌های ترکمن، خواجه نفس، چالاشت و مرکز تکثیر و پرورش شهید رجایی ماهیان خاویاری استان گلستان تهیه گردید. dna استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از سه عدد پرایمر (r1، f1a و f2a)، طراحی شده بر اساس ژن سیتوکروم b، طی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مرازی (pcr) تکثیر شدند. پرایمرهای r1و f1a به‌عنوان پرایمر اختصاصی برای تمامی گونه‌های ماهیان خاویاری معرفی شدند. هم‌چنین در این پژوهش پرایمرهای r1 و f2a به‌عنوان یک پرایمر اختصاصی برای گونه ازون‌برون معرفی شدند. علاوه بر آن، نتایج توالی‌یابی به‌دست آمده از قطعه مورد مطالعه ژن cytb نیز به‌خوبی نشان داد که ناحیه مورد هدف و پرایمرهای مورد استفاده در این پژوهش می‌تواند برای تفکیک سه گونه فیل‌ماهی، شیپ و ازون‌برون به‌کار رود. مطالعه‌های فیلوژنیک و تعیین میزان همولوژی در بین توالی‌های به‌دست آمده مشخص نمود که دو گونه تاس‌ماهی ایرانی و روسی در ناحیه مورد مطالعه به‌طور کامل با هم مشابه می‌باشند. نتایج این پژوهش می‌تواند در شناسایی خاویار در موارد دادگاهی (قاچاق)، صادرات و واردات مورد استفاده قرار گیرد.واژه‌های کلیدی: ژن سیتوکروم b، خاویار، pcr، پرایمر، ماهیان خاویاری