پاسخ‌های رفتاری و آسیب‌شناختی ریختی ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix) تحت سمیت حاد مس و روی

ماهیان شاخص‌های زیستی قابل اعتمادی از آلودگی فلزات سنگین در آب هستند. جهت بررسی اثر سمیت حاد فلزات سنگین مس و روی بر ماهی فیتوفاگ از نمک‌های نیترات مس (cu(no3)2) و نیترات روی (zn(no3)2) استفاده شد. به این‌ منظور 270 قطعه ماهی فیتوفاگ با میانگین وزنی 1/8±6/52 گرم و طولی 2±2/17 سانتی‌متر، در مجاورت غلظت‌های 0، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر قرار گرفتند. از نظر رفتاری، علایمی از قبیل حرکات پرشی و چرخشی، تجمع در سطح آب در ساعات اولیه، شنای واژگون و تجمع در کف مشاهده گردید که با افزایش غلظت فلز افزایش یافت. از نظر آسیب‌های مورفولوژیک، عوارضی مانند تغییر رنگ آبشش‌ها، تورم کمان آبششی، ایجاد لخته‌های خون در آبشش، تورم و کدر شدن کیسه صفرا در مجاورت مس مشاهده گردید. در مورد روی، لکه‌های سفید تاول مانند، التهاب و تغییر رنگ پوست، گود افتادگی و لکه‌های قرمز در قسمت زیرین چشم‌ها و ریزش فلس مشاهده گردید. در تشریح ماهی‌های تلف شده علایمی مانند پرخونی، تورم و خونریزی در آبشش، خونریزی داخل روده‌ای، آب آوردگی شکم و تیرگی کیسه صفرا مشاهده شد. میزان lc50-24 ساعت نیترات مس، 539/2 میلی‌گرم در لیتر ولی میزان lc50–96 ساعت نیترات روی، 4 میلی‌گرم در لیتر محاسبه شد. بنابراین، نیترات مس نسبت به نیترات روی از سمیت و قابلیت کشندگی بیشتری برخوردار بود.